Page 20 - Inżynieria & Utrzymanie Ruchu Marzec - kwiecień 2020

TEMAT NUMERU
Czujniki vs. ręczne przyrządy pomiarowe
Wybór pomiędzy zainstalowaniem czujników na sprzęcie
a wykorzystaniem obsługiwanych przez techników przenośnych narzędzi pomiarowych i testowych zależy od dojrzałości stosowanej w zakładzie strategii utrzymania ruchu.
(reliability-centered maintenance), optyma- lizacji konserwacji PM oraz analizy trybu awaryjnego i jego skutków. Są one sku- pione na opracowaniu zadań serwisowych i konserwacyjnych ukierunkowanych na: czas, stan techniczny lub wyszukiwanie awarii. Koncepcja realizacji tych zadań tworzy program utrzymania ruchu, który jest opracowany pod kątem minimalizacji degradacji systemu i komponentów. Pro- gram ten zapewnia, że sprzęt cały czas pracuje optymalnie.
Czasami mylone są pojęcia dotyczące konserwacji zapobiegawczej i prognozo- wanej. Konserwacja zapobiegawcza jest strategią wykonywania prac serwisowych w ustalonych przedziałach czasowych, niezależnie od stanu technicznego zasobu w czasie wykonywania tych prac. Ist- nieją dwa typy konserwacji PM: remont generalny według harmonogramu oraz wymiana komponentów według harmono- gramu. Obydwa działania są wykonywane w ramach zalecanych działań, mających na celu zapobieganie awariom. Innymi słowy, celem strategii konserwacji zapo- biegawczej jest przeciwdziałanie tym przy- czynom awarii, które są bardziej związane ze starzeniem się podzespołów i materia- łów eksploatacyjnych w miarę upływu czasu. Opracowywanie strategii konser- wacji PM w celu minimalizowania możli- wości wystąpienia awarii nowych maszyn (w początkowym okresie ich eksploatacji), a także tych wynikających z ich normal- nego zużycia oraz awarii losowych (okre- ślanych również mianem awarii niezwią- zanych z wiekiem sprzętu), jest trudne.
Konserwacja prognozowana (PdM) wykorzystuje ocenę stanu technicznego
i działania sprzętu podczas jego normal- nego funkcjonowania, w celu zidentyfiko- wania prawdopodobieństwa awarii. CdM jest podzbiorem PdM, w której rzeczy- wisty stan techniczny sprzętu jest moni- torowany i oceniany w czasie rzeczywi- stym na podstawie parametrów pracy, tak więc uzyskiwane w ten sposób praktyczne dane mogą być czynnikiem napędowym tych samych działań związanych z konser- wacją proaktywną, jak w przypadku PM: remontów głównych według harmonogra-
Frederic Baudart Gregory Perry
W każdej gałęzi przemysłu nie- planowany przestój może ozna- czać straty rzędu setek tysięcy,
a nawet milionów dolarów. Nieoczekiwane zatrzymanie produkcji może być także powodem marnotrawstwa produktów, uszkodzeń sprzętu oraz znacznego zagro- żenia bezpieczeństwa. Personel kierow- niczy zakładów przemysłowych wie, że utrzymywanie stabilności i ciągłości reali- zowanych operacji zależy od regularnego wykonywania konserwacji sprzętu oraz szybkiego wykrywania potencjalnych pro- blemów. Na szczęście w ciągu ostatniej dekady na rynku pojawiły się nowe rodza- je narzędzi pomiarowych, monitorujących i testujących, które pomagają służbom utrzymania ruchu w osiąganiu tych celów.
Bardzo szybki obecnie postęp w roz- woju technologii bezprzewodowego moni- torowania stanu technicznego maszyn
i urządzeń (wireless condition monito-
ring – CdM) sprawia, że personel zakła- dów przemysłu procesowego dysponuje nowymi narzędziami praktycznego i bar- dziej opłacalnego sposobu ciągłego moni- toringu takich parametrów, jak napięcie zasilania, temperatura, moc oraz drgania, również w sprzęcie mniej kluczowym dla zakładu. Większość nowoczesnych czujni- ków bezprzewodowych może być zainsta- lowana szybko i tak samo szybko zdemon- towana. Powstaje zatem pytanie: kiedy należy wykorzystywać CdM, a kiedy pole-
gać na tradycyjnej konserwacji zapobie- gawczej (preventive maintenance – PM), prowadzonej z użyciem narzędzi przeno- śnych, takich jak multimetry cyfrowe, sondy temperaturowe, kamery termowi- zyjne czy mierniki drgań?
Jak można oczekiwać, na to pytanie istnieje więcej niż tylko jedna dobra odpo- wiedź. To, które rozwiązanie będzie naj- lepsze dla zakładu, zależy od tego, na ja- kim etapie znajduje się on pod względem niezawodności i dojrzałości strategii UR oraz ile korzyści dla aplikacji mogą wnieść nowe technologie czujników.
Identyfikacja strategii
Określenie etapu, w jakim znajduje się zakład na drodze do niezawodności, obej- muje wyznaczenie, jaki procent zasobów wykorzystywany jest na zasadzie „praca aż do wystąpienia awarii” (run-to-fail), jaki procent objęty jest strategiami kon- serwacji zapobiegawczej, a jaki konser- wacją prognozowaną (predictive mainte- nance – PdM). Strategie niezawodności mogą być zdefiniowane w formule syste- matycznego podejścia do opracowywania nowych wymagań dla UR tam, gdzie nie istnieją dotąd żadne reguły, co ma na celu optymalizację istniejącego programu.
Połączenie działań z zakresu UR z try- bem awaryjnym ma kluczowe znaczenie dla skutecznego zastosowania każdej stra- tegii niezawodności. Taki stan możliwy jest do osiągnięcia za pomocą sprawdzo- nych koncepcji, metod i technik: konser- wacji ukierunkowanej na niezawodność
18
INŻYNIERIA & UTRZYMANIE RUCHU