Właściwe filtrowanie oleju przynosi wiele korzyści, również o charakterze finansowym. Wynikają one z zapewnienia wyższego poziomu niezawodności eksploatacyjnej, a w efekcie – znacznego ograniczenia przerw w pracy maszyn i linii produkcyjnych.
O wyborze konkretnej metody oczyszczania w pierwszej kolejności decyduje rodzaj i wielkość zanieczyszczeń, które mają być usunięte.
Wybór metody filtrowania
Metodą, która usuwa zanieczyszczenia niezależnie od ich wielkości i rodzaju, jest metoda elektrostatyczna. Podczas oczyszczania elektrostatycznego olej przepływa przez komory, gdzie obecne jest wysokie napięcie. W efekcie powstaje zjawisko wynikające z działania prawa Coulomba, a w specjalnym kolektorze osadzają się wszelkie zanieczyszczenia – najmniejsze cząstki oraz zanieczyszczenia miękkie, łącznie z wodą i produktami starzenia oleju.
Jeżeli z olejów mają być cząstki stałe o wielkości nieprzekraczającej 5 μm, warto zastosować oczyszczanie za pomocą technologii jonizowania cząstek. Jednak należy pamiętać, że dzięki tej metodzie nie są usuwane produkty starzenia oleju i wody. W technologii jonizowania cząstek zanieczyszczenia ładują się w dwóch osobnych komorach ładunkami „+” i „”. Cząstki po spotkaniu w trzeciej, wspólnej komorze łączą się w większe cząsteczki, które są usuwane filtrem mechanicznym.
W przypadku gdy dąży się do oczyszczenia oleju z wody i cięższych zanieczyszczeń, warto skorzystać z filtracji wirówkowej, która polega na działaniu siły odśrodkowej. Ten rodzaj filtracji nie usuwa z olejów mniejszych i lżejszych cząstek stałych oraz produktów starzenia oleju. Masa usuwanych zanieczyszczeń jest przynajmniej 4 razy większa niż ciężar właściwy oczyszczanego oleju.
Jeżeli mają być usunięte wyłącznie cząstki stałe o wielkości od 5 do ponad 10 μm, stosuje się zwykle filtrację mechaniczną. Należy przy tym pamiętać, że filtry mechaniczne nie są w stanie usunąć produktów starzenia oleju i wody. O skuteczności filtracji mechanicznej w dużej mierze decyduje przepuszczalność materiału filtracyjnego. Co prawda mogą być zastosowane filtry, których porowatość wynosi mniej niż 5 μm, to jednak powodują one wyładowania elektryczne w olejach, a co za tym idzie, proces degradacji jest przyspieszony.
Decydując się na filtrowanie oleju, warto zadbać o metodę kompleksową, usuwającą nie tylko zanieczyszczenia, ale i produkty starzenia oleju oraz wodę. Przy zastosowaniu metody elektrostatycznej wymiana oleju nie jest konieczna. Oprócz tego w oleju pozostają dodatki, których trwałość jest zachowana przy wysokim poziomie czystości oleju.
Jeżeli oczyszczanie oleju nie ma charakteru kompleksowego, należy pamiętać, że usunięcie cząstek stałych w zasadzie nie ma wpływu na starzenie oleju. Konieczność wymiany oleju w maszynie nie wynika bowiem z jego zanieczyszczania cząsteczkami o charakterze stałym, lecz ze starzenia chemicznego. Konieczne jest zatem sprawdzanie poziomu oleju oraz ewentualne uzupełnienie objętości najlepiej o 510%.
Jak wybrać dostawcę usługi filtrowania oleju?
Dla wielu procesów technologicznych ważny jest możliwie najkrótszy czas prowadzenia prac serwisowych, bowiem, jak wiadomo, każdy postój generuje straty finansowe. Stąd też dla wielu odbiorców usług filtrowania olejów istotną rolę odgrywa czas reakcji od złożenia zamówienia. Warto zwrócić uwagę na doświadczenie usługobiorcy w konkretnej branży oraz uprawnienia i certyfikaty serwisantów. Bardzo często sprawdza się referencje.
Rodzaj zastosowanych urządzeń i materiałów eksploatacyjnych, przeprowadzenie analizy przed i po filtrowaniu, czas filtrowania, zagospodarowanie odpadów czy też ocena skuteczności filtrowania to tylko najważniejsze czynniki, które należy wziąć pod uwagę przy wyborze wykonawcy usługi filtrowania oleju.
Przegląd oferty rynkowej
Firma Triple-R oferuje wiele rozwiązań pozwalających na filtrowanie olejów, począwszy od systemów by-pass, systemów czyszczenia oleju poza układem, separatorów wody i oleju, kończąc na wirówkach i systemach usuwających gazy, w tym pęcherzyki powietrza. Z kolei firma Serwis olejowy Ad Moto oferuje usługę mikrofiltracji. Polega ona na oczyszczaniu oleju z wody, zabrudzeń, szlamów i pokostów za pomocą specjalnych filtrów bocznikowych.
W ofercie firmy Ponar Wadowice znajduje się urządzenie UYFA 15. Jest to zespół do przepompowywania i filtrowania oleju, stosowany przy przepompowywaniu i równoczesnym oczyszczaniu olejów hydraulicznych, a w szczególności przy napełnianiu olejem zbiorników urządzeń hydraulicznych i przepłukiwaniu małych agregatów hydraulicznych. Olej zasysany z zasobnika przez wąż ssawny jest podawany przez filtr tłoczny wężem tłocznym do napełnianego zbiornika urządzenia (układu) hydraulicznego. W zespole zabudowany jest manometryczny wskaźnik zabrudzenia filtra. Przy napełnianiu zbiorników sprawdzają się agregaty UM 045 oraz UMP 045, które pozwalają uniknąć przedostania się zanieczyszczeń wraz z olejem.
Na rynku dostępnych jest wiele urządzeń do filtrowania olejów obróbczych. Na przykład firma Oiltrans ma w ofercie urządzenia POLO Filter-Technik Bremen, filtrujące ciecze obróbcze przeznaczone do obróbki metali. Procesowi filtrowania można poddać również płyny hartownicze stosowane przy hartowaniu indukcyjnym oraz ługi myjące. Urządzenia tego typu stosuje się podczas filtrowania cieczy używanych przy oczyszczaniu i odłuszczaniu powierzchni detali, a także ścieków i wód polakierniczych.
Z oferty firmy Kleentek można wybrać przyrząd pomiarowy Kolorometr MPC Color, który pozwala na ocenę wyników testów membranowych olejów na podstawie pomiaru zabarwienia. Kolorometr analizuje widzialną część spektrum i jest optymalnie przystosowany do testów MPC. Zaletą tego pomiaru jest dokładność i powtarzalność przy w zasadzie zerowych kosztach operacyjnych. Przyrząd jest także przydatny przy ocenie wcześniej wykonanych testów membranowych.
Warto również zwrócić uwagę na przykład mobilnej maszyny filtrującej z filtrami firmy Triple-R. Wersja SE cechuje się wydajnością filtracji wynoszącą 150 l/h. Urządzenie składa się z pompy zębatej, przedfiltra oraz dwóch wkładów, o dokładności wynoszącej do 3 μm. Zaplanowano tu przepływ osiowy przez skompresowany filtr o gęstości 114 mm. Dolna część filtrów otoczona jest tekturową osłoną, dzięki czemu zwiększane są zdolności filtracyjne. Największe zabrudzenia zostają przechwycone przez górne warstwy filtrów, a średnie cząsteczki przechwytywane są przez górną, niesprasowaną część wkładów. Najmniejsze cząsteczki gromadzą się w dolnej, sprasowanej części filtrów.
Podsumowanie
Na etapie wyboru odpowiedniej metody pielęgnacji oleju należy wziąć pod uwagę przynajmniej kilka czynników, o których mowa w kolejnych fragmentach niniejszego artykułu. Wybór w tym zakresie może się okazać trudny, szczególnie wziąwszy pod uwagę bogactwo oferty rynkowej usługi i dostępnych metod filtracji oraz oczyszczania olejów. Dlatego w wielu przypadkach warto skorzystać z wiedzy i doświadczenia firm oferujących takie usługi.
Autor: Damian Żabicki – dziennikarz, redaktor, autor tekstów, specjalizujący się w tematyce technicznej i przemysłowej. Specjalista public relations firm z branży technicznej.
Tekst pochodzi ze specjalnego wydania „Smary i Oleje 2016/2017”. Jeśli Cię zainteresował, ZAREJESTRUJ SIĘ w naszym serwisie, a uzyskasz dostęp do darmowej prenumeraty w formie drukowanej i/lub elektronicznej.
