Ostatnie lata to zauważalny na całym świecie, dynamiczny rozwój rynku oprogramowania przemysłowego. Eksperci wskazują, że oprócz typowych systemów klasy SCADA/HMI, firmy z branży coraz częściej wprowadzają do swoich portfolio narzędzia wykorzystujące rosnące możliwości urządzeń mobilnych, cloud computingu i dostępu webowego. Wpływa to nie tylko na optymalizację produkcji i wzrost jakości wytwarzanych wyrobów, ale także zmniejsza dystans pomiędzy człowiekiem, a zaawansowaną technologią.
Coraz więcej przedsiębiorstw produkcyjnych jest zainteresowanych wykorzystaniem potencjału drzemiącego w nowoczesnym oprogramowaniu przemysłowym. Po innowacyjne rozwiązania z tego zakresu sięgają już nie tylko duże, ale również małe i średnie przedsiębiorstwa – co pozwala specjalistom wysnuwać tezę o wzrastającej świadomości produkcyjnej firm. Najnowszym wyzwaniem dostawców oprogramowania przemysłowego staje się więc dostarczenie przyjaznych dla użytkownika, przejrzystych i zrozumiałych systemów usprawniających pracę w różnych typach zakładów produkcyjnych. Tym samym rynkiem technologii i urządzeń wykorzystywanych przez przemysł na całym świecie zaczynają częściowo rządzić trendy widoczne także w życiu codziennym.
Urządzenia mobilne i ich możliwości
Tablety i smartfony stanowią już od dłuższego czasu codzienne narzędzia pracy wielu osób. Bardzo popularny, szczególnie w przypadku wykonywania obowiązków biurowych jest obecnie trend BYOD (z ang. Bring Your Own Device), polegający na wykorzystywaniu przez pracowników swoich prywatnych urządzeń mobilnych w miejscu pracy. Możliwości, jakie niosą ze sobą smartfony czy tablety dostrzegają także dostawcy oprogramowania przemysłowego, czyniąc z nich narzędzia pracy automatyków czy osób odpowiedzialnych za nadzorowanie linii produkcyjnych. Co można zrobić mobilnie w fabryce? Wykorzystując smartfon czy tablet wyposażony w odpowiednią aplikację, użytkownik jest w stanie nie tylko uzyskać dostęp do bieżących wizualizacji trwających w firmie procesów, ale również do ustawień pozwalających na generowanie raportów, zmianę parametrów urządzeń czy też do zaawansowanych funkcji związanych z całym procesem produkcyjnym. Wymagania techniczne nie są przy tym specjalnie skomplikowane, bowiem np. w przypadku popularnego oprogramowania InTouch Access Anywhere zarządzanie produkcją jest możliwe z poziomu dowolnego urządzenia wyposażonego w przeglądarkę internetową obsługującą HTML5.
– Na całym świecie widoczny jest wzrost zainteresowania firm produkcyjnych technologiami mobilnymi. Przedsiębiorstwa coraz częściej zdają sobie sprawę, że dzięki ich zastosowaniu można dbać o odpowiednie utrzymanie ruchu na liniach produkcyjnych. Mobilnie można uzyskać już nie tylko dostęp do wizualizacji danych, ale także rozwiązać ewentualne problemy czy zmienić ustawienia dotyczące procesu – komentuje Stefan Życzkowski, prezes firmy ASTOR, zajmującej się automatyką i robotyką.
Fabryka z głową w chmurach
Przeniesienie procesu przetwarzania oraz składowania danych z lokalnych komputerów i serwerów do wyspecjalizowanych dostawców, czyli cloud computing, to coraz chętniej wykorzystywany
w przedsiębiorstwach model dostarczania usług oraz rozwiązań z zakresu IT. Chmura obliczeniowa pozwala na udostępnianie różnych usług przez sieć internetową, w tym także kompleksowych systemów zarządzania liniami produkcyjnymi czy całymi przedsiębiorstwami. W takim modelu klient najczęściej nie musi nabywać sprzętu i oprogramowania, ani budować złożonej infrastruktury. Wszystko, czego potrzebuje, kupuje od zewnętrznego dostawcy jako usługę. Dla wielu firm wytwórczych ważne jest zatem to, że wirtualne chmury pozwalają na redukcję kosztów infrastruktury, a także jej późniejszego utrzymania. Niektórzy użytkownicy obawiają się jednak przekazywania swoich cennych, niejednokrotnie poufnych informacji na serwery dostawców, nad którymi de facto nie ma bezpośredniej kontroli.
Jak podkreślają eksperci – wątpliwości te mogą przyczynić się do nieco wolniejszego popularyzowania technologii cloud computing w przemyśle. Najnowsze systemy uwzględniają jednak rosnące zainteresowanie klientów przemysłowych chmurą, wychodząc naprzeciw ich oczekiwaniom i obawom. Przykładem rozwiązania dla firm produkcyjnych, wykorzystującego cloud computing, jest Wonderware Historian Online Edition – usługa agregacji danych produkcyjnych w chmurze. Informacje z lokalnych serwerów umieszczonych w różnych miejscach, mogą być dzięki niej archiwizowane i przechowywane na zdalnych serwerach. Z dowolnego miejsca na całym świecie – można uzyskać do nich dostęp dzięki smartfonom i tabletom wyposażonym w oprogramowanie Wonderware SmartGlance.
Dostęp webowy z coraz większymi perspektywami
Zarówno nowoczesne oprogramowanie przystosowane do potrzeb urządzeń mobilnych, jak i systemy wykorzystujące technologie cloud computingu – zostały od podstaw zbudowane z myślą
o stałym dostępie do internetu i jego maksymalnym wykorzystaniu. Nowe możliwości, związane z dostępem do sieci, są także coraz częściej wdrażane w kolejnych edycjach narzędzi będących już „klasykami” oprogramowania przemysłowego – np. w systemach klasy MES, służących do zarządzania produkcją. Ich producenci coraz częściej wychodzą np. naprzeciw aktualnym trendom związanym z rozwojem aplikacji webowych opartych o technologię HTML5. Tak stało się m.in. w przypadku najnowszej wersji oprogramowania Wonderware MES, najpopularniejszego na świecie systemu zarządzania produkcją w czasie rzeczywistym. W jej skład wchodzi nowy klient webowy – aplikacja o nazwie Wonderware MES Web Portal. Pozwala ona na konfigurację systemu oraz monitorowanie produkcji z wykorzystaniem przeglądarki internetowej. W zależności od rodzaju posiadanych uprawnień, użytkownik jest w stanie przeprowadzić za jej pośrednictwem konfigurację linii, zleceń, a także jednostek produkcyjnych oraz stanów maszyn i przyczyn przestojów. Operatorzy mogą za pośrednictwem interfejsu ręcznie rejestrować przestoje, wykonywać transakcje produkcyjne, jak również zmieniać statusy poszczególnych zadań i zleceń produkcyjnych.
– Rynek oprogramowania przemysłowego dynamicznie się rozwija. Wiodący producenci oprogramowania typu MES, wraz z każdą nową wersją dostarczają użytkownikom szeregu nowych funkcjonalności, wyznaczających nowe trendy na rynku. Obecnie bardzo ważnym elementem jest przyjazny interfejs i proste menu, pozwalające na jeszcze łatwiejszą i efektywniejszą pracę z systemem. Na tym poziomie aplikacje przemysłowe także coraz bardziej „zbliżają się” do tych internetowych, które znamy z codziennego, prywatnego użytkowania – podsumowuje Stefan Życzkowski.
