Mamy już za sobą epokę maszyn parowych, seryjnej produkcji i robotyki… Teraz czas na kolejną. Czy polskie firmy przygotowane są na czwartą rewolucję przemysłową, za jaką uznawana jest koncepcja Przemysłu 4.0 (Industry 4.0)? Jakie obawy budzi jej wdrażanie wśród rodzimych przedsiębiorców?
Opierając się na danych uzyskanych w wyniku przeprowadzenia redakcyjnej ankiety magazynów Control Engineering Polska oraz Inżynieria i Utrzymanie Ruchu, przedstawiamy kilka kluczowych wniosków dotyczących rozumienia idei Przemysłu 4.0 i stosowania jej elementów na polskim rynku.
Czym jest Przemysł 4.0?
Chcąc dowiedzieć się, jak ankietowani rozumieją koncepcję Przemysłu 4.0, zapytaliśmy ich o to, co według nich kryje się pod tym pojęciem. Zdaniem poszczególnych respondentów Przemysł 4.0 to m.in.:
-> cyfryzacja przemysłu;
-> automatyka linii zintegrowana z IT zakładu;
-> komunikacja internetowa zintegrowana z produktami;
-> automatyzacja poprzez wykorzystanie RFID, robotyki i drukowania 3D;
-> industrializacja, rozwój fabryki przez zarządzanie produkcją w czasie rzeczywistym (systemy klasy MES), usprawnienie procesów zarządzania danymi: szybsza reakcja na awarie, transparentność danych;
-> usunięcie trudności w organizacji komunikacji, rezygnacja z komunikacji hierarchicznej, uproszczenie w komunikacji człowiek-maszyna, szerokie wykorzystanie technik symulacji cyfrowej dla potrzeb sterowania i zarządzania produkcją;
-> stosowanie najnowszych rozwiązań technologicznych do zarządzania procesami istniejącymi w firmie przez: analizę danych z wykorzystaniem chmury, automatyzację procesów produkcji i zmniejszanie tym samym kosztów wytwarzania oraz zrównanie kosztów wytwarzania produktu jednostkowego i seryjnego;
-> inteligentne linie produkcyjne potrafiące diagnozować swoje problemy i awarie.
Oczywiście przytoczone wyżej opinie stanowią tylko część wszystkich uzyskanych odpowiedzi – są jednak reprezentatywne dla większości respondentów.
Czas na inwestycje
82% ankietowanych przedstawicieli polskich firm wyraża chęć zainwestowania w technologie wpisujące się w koncepcję Przemysłu 4.0 (rys. 1). Ponad 40% respondentów planuje zrealizować te inwestycje w ciągu nadchodzących 23 lat. Co piąta sondowana osoba chce wcielić w życie swoje plany inwestycyjne w ciągu najbliższego roku. Taka sama liczba uczestników badania deklaruje, że uczyni to w czasie bliżej nieokreślonym. Natomiast co dziesiąty ankietowany chce rozłożyć realizację inwestycji na najbliższe pięć lat.
Należy przy tym podkreślić, że inwestowanie w nowoczesne technologie, tworzące fundament koncepcji Przemysłu 4.0, jest w opinii sondowanych osób: istotne (42%), bardzo istotne (36%), umiarkowanie istotne (10%), niezbyt istotne (6%) bądź nieistotne wcale (6%).
Od analizy danych do druku 3D
Z perspektywy planowanych inwestycji głównymi obszarami związanymi z Przemysłem 4.0 są dla polskich firm przede wszystkim analiza danych/IT (64%) oraz robotyka (51%). Wśród innych ważnych obszarów, w których w pierwszej kolejności planowane są inwestycje, znalazły się: komunikacja (36%), technologia RFID (28%) i technologia druku 3D (10%).
Korzyści
Połączenie siecią elementów infrastruktury wytwórczej i powstających produktów postrzegane jest przez respondentów jako skuteczne narzędzie pozwalające na zwiększenie skuteczności i elastyczności reakcji na wszelkie nagłe zmiany. Uogólniając, można powiedzieć, że głównymi korzyściami wynikającymi z wdrożenia koncepcji Przemysłu 4.0 są w opinii uczestników sondażu optymalizacja produkcji i perfekcyjne zarządzanie, co w rezultacie prowadzi do zwiększenia efektywności oraz obniżenia kosztów produkcji.
Obawy
Za główne zagrożenia związane z wdrażaniem koncepcji Przemysłu 4.0 zostały uznane przede wszystkim: bezpieczeństwo danych oraz bezpieczeństwo ludzi pracujących przy maszynach, a także ograniczanie zatrudniania osób i związane z tym postępujące bezrobocie.
Największymi barierami w zrealizowaniu idei Przemysłu 4.0 są, zdaniem respondentów, zbyt duża skala nakładów koniecznych do wdrożenia nowoczesnych rozwiązań, a także brak wykwalifikowanych pracowników dysponujących odpowiednią wiedzą z zakresu IT. Wielu respondentów obawia się również zbyt dużego uzależnienia od skomplikowanej automatyzacji i zwiększenia kosztów utrzymania ruchu.
Wiedza o Przemyśle 4.0
Czy pogłębianie wiedzy na temat Przemysłu 4.0 jest istotne dla ankietowanych osób? Jak wynika z sondażu, zagadnienie to jest: ważne (40%), bardzo ważne (42%) lub umiarkowanie ważne (15%). W przypadku pozostałych osób poszerzanie wiedzy w tej tematyce wydaje się mało istotne (1%) bądź w ogóle nieistotne (2%). Okazuje się też, że głównym źródłem informacji o Przemyśle 4.0 jest w pierwszej kolejności prasa branżowa (ponad 70% wskazań – rys. 2).
Przygotowała i opracowała: Agata Abramczyk
Tekst pochodzi ze specjalnego wydania “Fabryka 4.0“. Jeśli Cię zainteresował, ZAREJESTRUJ SIĘ w naszym serwisie, a uzyskasz dostęp do darmowej prenumeraty w formie drukowanej i/lub elektronicznej.
