W każdym dużym zakładzie przemysłowym jednym z zadań, podczas których najczęściej występują problemy, jest uruchomienie instalacji elektrycznych dokonywane po ich montażu oraz po przeprowadzeniu rutynowych czynności konserwacyjnych. Problemy te mogą być związane ze zmniejszoną żywotnością sprzętu bądź z bezpieczeństwem ludzi pracujących w obszarze objętym instalacją.
Do uruchomienia instalacji elektrycznych w zakładzie należy wyznaczyć techników, którzy odbyli specjalistyczne szkolenie obejmujące wszystkie prace związane z pomiarami i testami elektrycznymi oraz rozwiązywaniem technicznych problemów instalacyjnych. Wszelkie problemy, które mogą wówczas wystąpić, mogą bowiem spowodować straty w produkcji z powodu niepotrzebnych przestojów.
W celu uniknięcia potencjalnych problemów przed uruchomieniem instalacji należy wykonać kilka testów, aby upewnić się, że wszystko działa poprawnie.
1️⃣ Detekcja wyładowań niezupełnych (WNZ). Wyładowania niezupełne występują w izolacji sprzętu elektrycznego WN i SN. Objawiają się w postaci małych iskier elektrycznych i są wynikiem przebicia szczelin powietrznych wewnątrz materiału izolacyjnego. W miarę upływu czasu mogą powodować degradację izolacji i w efekcie doprowadzić do jej zniszczenia. Testy WNZ powinny być częścią realizowanego programu konserwacji predykcyjnej dla tego typu instalacji.
2️⃣ Pomiary rezystancji izolacji. W tym teście napięcie stałe jest przykładane do konkretnego, wybranego punktu izolacji, aby zmierzyć jej rezystancję. Wynik pomiaru przynosi informację o stanie i skuteczności takiej izolacji.
3️⃣ Pomiary rezystancji przejścia. W teście tym wykonywany jest pomiar rezystancji przejścia połączeń elektrycznych, takich jak złączki, złącza, mufy i końcówki kablowe. Jest to jeden ze sposobów wykrywania specyficznych problemów, takich jak skorodowane powierzchnie stykowe, luźne połączenia czy skorodowane styki.
4️⃣ Testy wymuszania (wstrzykiwania) prądu po stronie pierwotnej (primary injection testing). Ten typ testów dotyczy zwykle systemów rozdzielczych wysokich napięć. Prąd testowy wymuszany jest po stronie pierwotnej systemu, aby zbadać reakcję systemu na przepływ prądu o takiej wartości. Pomocne może być także przeprowadzenie testu wymuszania prądu po stronie wtórnej. Jednak w takiej sytuacji przepływ prądu testowego jest wymuszany bezpośrednio po stronie wtórnej przekaźnika zabezpieczającego.
5️⃣ Pomiar współczynnika mocy. Ten test jest zwykle wykonywany w dużych transformatorach. Pozytywny wynik zapewnia, że integralność izolacji urządzenia jest zachowana.
6️⃣ Analiza próbek gazu, czasami określana mianem analizy gazu rozpuszczonego w oleju transformatorowym. Testowanie oleju tą metodą pozwala wyznaczyć poziom zużycia transformatora i określić, czy urządzenie nadaje się do dalszej eksploatacji, gdyż materiały izolacyjne w takich transformatorach, ulegając degradacji, uwalniają gazy.
Wraz z opisanymi testami jako części rutynowego programu konserwacji zapobiegawczej, można także przeprowadzić inne sprawdzenia. Regularne testowanie sprzętu elektrycznego i wykonywanie wszelkich koniecznych napraw, zanim nastąpi poważniejszy problem, może bowiem pomóc zaoszczędzić pieniądze oraz zapobiec kosztownym i kłopotliwym przestojom.
David Manney jest administratorem marketingu w firmie L&S Electric.
