Łożyska ślizgowe często są narażone na działanie wilgoci, co równie często jest bagatelizowane. Rezultat: uszkodzenie łożyska, którego przyczyna bywa później niezrozumiała. Jeśli znasz mechanizmy i skutki zwiększonej wilgotności w łożyskach ślizgowych, możesz łatwiej zidentyfikować potencjalne problemy i zawczasu ich uniknąć, wybierając odpowiedni materiał.
Jak wilgoć wpływa na łożyska ślizgowe?
W przypadku łożysk ślizgowych wykonanych z metalu, głównym problemem jest oczywiście korozja. Problem ten nie dotyczy łożysk wykonanych z tworzywa sztucznego. Wchodzi tu jednak w grę inny czynnik: absorpcja wilgoci.
Tworzywa sztuczne wchłaniają – w zależności od rodzaju materiału – różne ilości wilgoci i w różnym tempie. Można o tym myśleć jak o gąbce, która powoli nasiąka wodą.
„Maksymalna absorpcja wody (przy 23°C, 50% wilgotności)” jest metodą badawczą zgodną z normą DIN 53495 i dostarcza informacji o stopniu wchłaniania wilgoci z powietrza. Informacje w nawiasach opisują temperaturę i wilgotność powietrza, podczas gdy „maksymalna absorpcja wody” oznacza zmianę objętości spowodowaną wilgocią wchłoniętą bezpośrednio w kontakcie z wodą. Oznacza to, że łożysko jest zanurzone w wodzie przez 24 godziny.
W praktyce można łatwo uniknąć tego problemu, albo poprzez środki konstrukcyjne – tzn. takie zdefiniowanie luzu łożyskowego, aby łożysko ślizgowe mogło się jeszcze wystarczająco rozszerzyć w położeniu łożyska – albo poprzez wybór tworzywa sztucznego, które wchłania mniej wilgoci.
Ponadto należy zadać sobie pytanie, w jaki sposób i w jakiej formie łożysko ślizgowe jest narażone na działanie wilgoci. Jak długi jest czas ekspozycji? Jak wysoka jest wilgotność?
W przeciwieństwie do gąbki, tworzywo sztuczne nie „wchłania” wody natychmiast. Elementy osiągają pierwsze 5-10% całkowitego nasycenia po kilku minutach, następne 20% w ciągu kilku godzin. Następne 50% w ciągu kilku dni. Czy komponent może wchłonąć wilgoć w międzyczasie, np. oddać powietrze? Wtedy tworzywo o większej chłonności wilgoci zrobi to samo.
Czy ochrona antykorozyjna jest konieczna w przypadku łożysk ślizgowych z tworzywa sztucznego?
Korozja jest przede wszystkim problemem metalowych łożyskach ślizgowych. Oczywiście, plastik nie rdzewieje, ale trzpień łożyska lub wał już mogą.
Łożyska ślizgowe z polimerów często pracują na sucho, więc nie trzeba ich smarować. Jeśli to smarowanie zostanie pominięte w kontakcie z wilgocią, łożysko ślizgowe nie zardzewieje, ale wał tak (chyba, że jest wykonany ze stali nierdzewnej lub jest odpowiednio powlekany). Ponadto, również otwór montażowy powinien być chroniony przed korozją.
O czym należy pamiętać, w przypadku łożysk ślizgowych narażonych na kontakt z wilgocią?
- Czy wał, otwór montażowy i łożysko mogą zostać uszkodzone przez korozję?
- Jak długo element jest narażony na działanie wilgoci?
- Czy wilgoć może zostać ponownie uwolniona?
- Czy luz łożyskowy jest wystarczająco duży?
W zależności od odpowiedzi, jakie udzielisz na te pytania, można podjąć odpowiednie środki zaradcze lub wybrać materiał o mniejszej absorpcji wilgoci i dodatkowej ochronie antykorozyjnej.
igus