To często zadawane pytanie sprowokowało mnie do przygotowania algorytmu postępowania opierającego się najpierw na inwentaryzacji obecnego stanu, potem analizie potrzeb i oczekiwań, a następnie na porównaniu ofert. Jeśli postępuje się w innej kolejności, często dochodzi do pomijania ważnych szczegółów technicznych oraz gonitwy jedynie za ceną urządzenia.
Rys.1. Przykładowy schemat poprawnego wyposażenia sprężarkowni chłodzonej powietrzem
Jeśli zaniecha się takich działań i jednocześnie źle rozumie się pojęcie oszczędności w gospodarce energetycznej sprężonym powietrzem – modernizacja może dać tylko chwilowe korzyści (poprawa ogólnych warunków technicznych). Natomiast z punktu widzenia dobrej praktyki inżynierskiej i rachunku techniczno-ekonomicznego, które muszą przewidywać działania długofalowe, źle przygotowana modernizacja może przynieść straty.
Dlatego, żeby uniknąć pouczeń zaciemniających obraz, postaram się jasno sformułować pytania, które trzeba sobie postawić i… znaleźć na nie odpowiedzi.
Algorytm postępowania
Najistotniejsze jest uświadomienie sobie, co jest celem i jak można go osiągnąć. Odpowiedź jest w zasadzie prosta, bo celem ma być efektywne przeprowadzenie i zakończenie inwestycji, którą w tym przypadku jest sprężarka lub sprężarkownia z wyposażeniem.
Drogą do osiągnięcia celu jest zebranie i porównanie ofert wg odpowiednich kryteriów, a przedtem odpowiednie przygotowanie instalacji zakładu do zmian zapewniających skuteczność całej inwestycji. Kryteria porównania ofert opisane są poniżej. Najważniejszym z nich nie jest cena urządzeń, ale jednostkowy koszt wytworzenia 1 m3 powietrza o wyznaczonym przez wymagania zakładu ciśnieniu i czystości.
W dalszej części wskażę, jak ten wskaźnik uzyskać lub obliczyć. Jest to jednak zwieńczenie kilku wcześniejszych działań. Dla uproszczenia kolejne kroki podzieliłem na etapy.
W I etapie należy sprawdzić, czy system jest optymalny, tzn. czy instalacja jest szczelna, czy ma poprawne przekroje rurociągów, czy jest zamknięta w pierścień, czy jest wyposażona w zawory kulowe, czy jest dobrze odwodniona. Jeśli nie, należy wykonać czynności naprawcze, bo nowo wybrana sprężarka będzie zasilać złą instalację, a jest to marnowanie energii. (Zaznaczyć trzeba, że średni pobór energii na potrzeby produkcji sprężonego powietrza w zakładzie przemysłowym, to 10–20%, a więc dużo!)
Jeżeli tak, to: sprawdź, ile powietrza pobierają twoje odbiorniki (albo z ich instrukcji, albo poprzez pomiary), określ wymagane ciśnienie w sieci odbiorczej, sprawdź, jakiej wielkości jest zbiornik wyrównawczy oraz jaki ma zawór bezpieczeństwa i czy jest dobrze odwadniany. Musisz także wiedzieć, jaki jest przebieg zmienności poboru powietrza w czasie.