Przedsiębiorcy, podejmując decyzję o zakupie sprężarki do zakładu, często wybierają tańsze, niemarkowe urządzenia. Czy nabycie tego typu produktów jest dobrym rozwiązaniem na długotrwałą, bezawaryjną i energooszczędną pracę sprężarki? Na ten temat z Pawłem Zyskiem, prezesem firmy ALMiG Kompressoren Polska rozmawia Tomasz Kurzacz, redaktor naczelny miesięcznika Inżynieria i Utrzymanie Ruchu Zakładów Przemysłowych.
– Dlaczego coraz więcej firm decyduje się na zakup tańszych, niemarkowych sprężarek?
Nie można stwierdzić, że firmy kupujące tanie sprężarki nieznanych producentów stanowią większość, ale na pewno niemarkowe produkty są zauważalne na rynku. Jest to zjawisko typowe dla okresów przejściowych w gospodarce. Niektórzy przedsiębiorcy zmuszeni do zakupu nowych urządzeń, a jednocześnie dysponujący ograniczonymi środkami, decydują się na zakup urządzeń nieznanego producenta o niższej cenie, licząc, że w ten sposób racjonalnie gospodarują dostępnymi środkami.
– Czym może grozić zakup tego typu sprzętu?
Doświadczeni użytkownicy maszyn przemysłowych doskonale znają regułę, że rzeczywiste oszczędności można uzyskać w trakcie wieloletniej eksploatacji, a nie jedynie podczas zakupu. Niższa cena urządzeń zawsze jest rezultatem zastosowania tańszych podzespołów, niższej jakości materiałów lub przestarzałej technologii. Efektem atrakcyjnych cenowo inwestycji są wyższe koszty eksploatacyjne i zwiększone zapotrzebowanie na energię elektryczną. Często również powtarzają się awarie i usterki, które powodują przestój linii produkcyjnych bądź pojedynczych urządzeń zasilanych pneumatycznie. Straty te są trudne do oszacowania, ale z pewnością znacząco przekraczają ewentualne wyższe nakłady na zakup dobrej jakościowo sprężarki od dostawcy z wieloletnim doświadczeniem. Tanie sprężarki oferowane są przez niewielkie firmy lub rozpoczynające swoją działalność, gdyż konkurowanie ceną jest najprostszym i wymagającym najmniejszych nakładów sposobem pozyskania zamówienia. Należy przy tym pamiętać, że zakup urządzenia od firmy oferującej najniższą cenę za sprężarkę nieznanej marki wiąże się również z zaakceptowaniem gorszej obsługi posprzedażowej, co wynika z mniejszych nakładów dostawcy czy producenta na profesjonalne przygotowanie zespołu serwisowego i zaplecza magazynowego.
– Dlaczego warto wybierać markowe urządzenia?
Budowanie marki i renomy zawsze jest bardzo pracochłonne i kosztowne, dlatego też dostawcy markowych urządzeń, dbając o swój ciężko wypracowany wizerunek, oferują sprężarki nowocześniejsze, bardziej oszczędne energetycznie i bardziej niezawodne niż nieznani producenci, którzy nie dysponują wystarczającymi środkami na wieloletnie kosztowne badania technologiczne i modyfikacyjne swoich urządzeń.
Dostawcy markowych urządzeń tacy jak np. ALMiG Kompressoren Polska (oferujący pełen typoszereg sprężarek obejmujący moce od 1,5 kW do 2000 kW w technologii sprężarek tłokowych, śrubowych z wtryskiem oleju, śrubowych bezolejowych i sprężarek odśrodkowych) mają odpowiednio przeszkolony i przygotowany zespół techników serwisu, dysponujący wieloma w pełni wyposażonymi samochodami serwisowymi i zapleczem magazynowym zlokalizowanym w Polsce i obejmującym kilka tysięcy części zamiennych.
– Czy tania sprężarka zawsze oznacza zła?
Nierzetelne byłoby określenie, że tania sprężarka zawsze jest zła, natomiast można stwierdzić, że każde tanie urządzenie jest mniej pewnym źródłem zasilania ze względu na niższą jakość wykonania bądź na brak pełnego wsparcia serwisowego ze strony dostawcy. Również, co bardzo istotne, w czasach nieprzerwanie rosnących cen energii należy podkreślić, że tanie sprężarki są bardziej energochłonne, co wynika z zastosowania silników elektrycznych o mniejszej sprawności, bloków śrubowych o niższych wydajnościach, bardziej energochłonnych sposobów przeniesienia napędu, niedowymiarowania układów chłodzenia czy mniej zaawansowanych układów sterowania.
– Na co należy zwrócić uwagę przy zakupie nowej sprężarki?
Decydując się na zakup nowej sprężarki, należy zwrócić uwagę na sposób podawania parametrów przez dostawców. Wydajność określona w litrach na minutę (l/min) lub w metrach sześciennych na minutę bądź na godzinę (m3/min; m3/h) musi być odniesiona do normy definiującej sposób określenia wydajności. Normą obowiązującą w krajach Unii Europejskiej jest ISO 1217 aneks C. Oferenci podający wydajność i ciśnienia bez odniesienia się do normy robią to nie bez przyczyny. W przypadku niezgodności deklarowanej wydajności z zapotrzebowaniem zasilanych urządzeń i z ewentualnie wykonanym pomiarem jest znacznie trudniej udowodnić takiemu dostawcy wprowadzenie w błąd nabywcy.
Ważnym parametrem, który bezwzględnie należy brać pod uwagę, jest rzeczywisty pobór mocy całego urządzenia, a nie tylko moc zainstalowanego silnika elektrycznego. Moc całego urządzenia odzwierciedla rzeczywiste koszty, jakie będą musiały być ponoszone na energię elektryczną. Kupując nową sprężarkę, użytkownik liczy na kilkunastoletnią eksploatację, która będzie przebiegała bez zakłóceń. Należy pamiętać, że będzie to możliwe tylko wtedy, kiedy dostawca/producent sprężarki będzie dysponował doświadczonym, licznym zespołem serwisowym i w pełni zaopatrzonym magazynem części zamiennych. Warunek ten mogą spełnić dostawcy markowych urządzeń, którzy dzięki obsłudze wielu urządzeń swojej marki, zarówno wśród małych zakładów, jak i odbiorców największych urządzeń, mają wystarczający potencjał do zbudowania i utrzymania zespołu techników serwisu w kilku specjalizacjach.
Warto pamiętać również, że poważni producenci markowych sprężarek nie kuszą klientów wieloletnimi gwarancjami, standardowa gwarancja na urządzenie wynosi 12 lub 24 miesiące, dłuższe okresy gwarancyjne reklamowane jako 5-letnia gwarancja powinny od razu wzmagać czujność nabywcy, gdyż na pewno warunki gwarancji narzucają wiele ograniczeń i wykluczeń.
Można spotkać na rynku oferty na sprężarki z 5-letnią gwarancją, ale jak zwykle diabeł tkwi w szczegółach i dopiero po zapoznaniu się z elementami warunków gwarancji okazuje się, że na blok sprężarki, czyli najważniejszy podzespół, gwarancja wynosi 12 miesięcy, na silnik elektryczny 24 miesiące, a 5-letnia gwarancja, którą klient jest kuszony w ofercie i reklamie, dotyczy tylko zbiornika sprężarki, który w każdej sprężarce charakteryzuje się żywotnością 10-letnią i dłuższą.
– A jakie jest Pana zdanie w kwestii kupna markowej sprężarki, ale używanej?
Zakup markowej używanej sprężarki jest dobrym rozwiązaniem dla użytkowników oczekujących od urządzenia pracy w ograniczonej liczbie godzin w tygodniu. Używane sprężarki mogą zachowywać wiele cech urządzenia nowego, takie jak wydajność i sprawność energetyczna, natomiast na pewno z racji wyeksploatowania cechują się mniejszą pewnością ruchu, co dla zakładów przemysłowych pracujących w trybie 3-zmianowym jest zbyt dużym ryzykiem.
– Czy jest to lepsze rozwiązanie od nowej, ale niemarkowej sprężarki?
Tak jak nadmieniłem, markowe sprężarki używane, jeżeli były serwisowane i eksploatowane w prawidłowy sposób, zachowują wiele cech urządzenia nowego i z tego powodu mogą być rozwiązaniem lepszym niż zakup taniej sprężarki nowej, ale na przykład o gorszej lub nieprecyzyjnie określonej wydajności bądź większym poborze energii.
– Czy sprężarki markowe, ale używane, są tańsze od niemarkowych, nowych?
Oczywiście koszt inwestycji w używaną sprężarkę markową jest niższy niż w przypadku nowej sprężarki i zależnie od stopnia wyeksploatowania kształtuje się w przedziale 40–70% ceny nowego urządzenia.
– Na co zależy zwrócić uwagę przy zakupie używanej sprężarki?
W przypadku zakupu sprężarki używanej jeszcze bardziej rośnie znaczenie dobrze zorganizowanego serwisu dostawcy i zaplecza magazynowego. Rekomenduję zakup sprężarek używanych tylko od dostawców/producentów danej marki. Zakup sprężarki innej marki niż ta, którą dostawca produkuje lub dystrybuuje jako swój główny produkt, a tym bardziej zakup od dostawcy sprzedającego sprężarki we wszystkich „kolorach”, jest decyzją bardzo ryzykowną.
W przypadku awarii czy nawet drobniejszej usterki, na które użytkownik używanego urządzenia musi być przygotowany, sprzedawca, który oferuje używane sprężarki wielu producentów, nie będzie w stanie szybko i skutecznie usunąć awarii lub w ogóle nie podejmie takiej interwencji z racji braku specyficznych części zamiennych dla danego modelu i producenta. Często można spotkać ogłoszenia dotyczące sprzedaży używanych maszyn, w których sprzedający zachwala, że sprężarka została sprowadzona np. z Niemiec lub Holandii w doskonałym stanie i ma tylko 10 lat. Jednocześnie podaje liczbę przepracowanych godzin jako kilka lub co najwyżej kilkanaście tysięcy. Takie oferty należy analizować racjonalnie, przy normalnej eksploatacji w zakładzie produkcyjnym sprężarki przepracowują średnio od 6000 do 7000 motogodzin rocznie, po 10-letnim okresie pracy sprężarka będzie miała przebieg ok. 60 000 motogodzin, co oznacza, że musi być poddana drugiemu z kolei kapitalnemu remontowi lub – jeżeli nie była remontowana – będzie wymagała niemalże odbudowy, ponieważ najistotniejszy i najdroższy element, czyli blok śrubowy, nie będzie się kwalifikował do remontu, jeżeli nie był uprzednio remontowany przy przebiegu rzędu 30 000 motogodzin.
Przed tego typu „okazjami” na różnego rodzaju portalach aukcyjnych zdecydowanie przestrzegam, ponieważ zakup mocno wyeksploatowanej sprężarki bez precyzyjnie udokumentowanej przeszłości poprzez protokoły serwisowe i kopie faktur za przeglądy i naprawy może być początkiem bardzo poważnych wydatków na „reanimację” urządzenia i źródłem frustracji „szczęśliwego” nabywcy.
Reasumując, czy warto wydać więcej na nową, markową sprężarkę, czy lepiej kupić używaną lub niemarkową?
Dla zakładu produkcyjnego rekomenduję zakup nowej markowej sprężarki od dostawcy posiadającego dobrze zorganizowaną obsługę serwisową i w pełni wyposażony magazyn części zamiennych na terenie Polski. Decydując się na zakup nowej sprężarki, inwestor ma komfort wyboru spośród sprężarek z różnymi rodzajami napędu – pasowy, poprzez przekładnię zębatą lub najbardziej energooszczędny napęd bezpośredni 1:1. Może również zdecydować się na zakup sprężarki wyposażonej w przemiennik częstotliwości, której konstrukcja umożliwia płynny i precyzyjny dobór wydajności do aktualnego zapotrzebowania zakładu w sprężone powietrze. Taki rodzaj sprężarek nabyty od dostawców posiadających wieloletnie doświadczenie w budowie tego rodzaju maszyn, jak na przykład ALMiG Kompressoren wytwarzający kilka tysięcy sprężarek rocznie z płynnie regulowaną wydajnością (w seriach FLEX, VARIABLE, LENTO i DUPLEXX), jest inwestycją kilkadziesiąt procent większą niż podstawowa konstrukcja, ale oferuje bardzo duże oszczędności energetyczne. Zwrot różnicy w cenie pomiędzy sprężarką zmiennoobrotową z napędem bezpośrednim a podstawową sprężarką z napędem pasowym przy eksploatacji w zakładzie o dużym natężeniu pracy, ulegnie zwrotowi w okresie kilku, co najwyżej kilkunastu miesięcy. Następne lata użytkowania to wielotysięczne oszczędności rocznie, a w przypadku sprężarek o mocach kilkuset kilowatów – wielotysięczne oszczędności miesięcznie.
Zakup używanej markowej sprężarki od producenta czy dystrybutora danej marki może być interesujący dla zakładów usługowych, których działalność nie jest uzależniona od dostępności sprężonego powietrza. Powtórzę, że przy takim zakupie nabywca ma bardzo ograniczony wybór co do wydajności oferowanych sprężarek, rodzaju ich konstrukcji czy systemu sterowania. Praktyka jest taka, że kupujący kupuje to co jest dostępne z maszyn używanych.
Zachęcam do korzystania z konsultacji naszych doradców, wieloletnie doświadczenie i setki zaprojektowanych i zrealizowanych systemów sprężonego powietrza gwarantują dobór najbardziej optymalnego rozwiązania dla specyficznych wymagań inwestora.
Dziękuję za rozmowę.
