1. Oceń warunki otoczenia, w którym pracują przenośniki
Otoczenie wilgotne, np. w zakładach przetwórstwa żywności, czy charakteryzujące się trudnymi warunkami, np. przy tłoczeniu w metalu, wymagają więcej uwagi niż otoczenie czyste, występujące np. na liniach zautomatyzowanych czy pakujących. Mimo to nawet na linii pakującej występuje pył, który z czasem osiada na przenośniku i wrażliwych elementach. Wszystkie działające przenośniki powinny być poddawane przeglądom co miesiąc, a te, które są bardziej narażone na zanieczyszczenia lub pracują w trudnych warunkach – częściej.
2. Poddaj załogę szkoleniom
Pracownicy odpowiedzialni za konserwację muszą znać aktualne techniki i procedury naprawy przenośników i mogą szkolić ich operatorów do wykrywania usterek. Jest to o tyle istotne, że oczy i uszy osób pracujących bezpośrednio przy przenośnikach to często pierwsza linia obrony przed potencjalnymi problemami. Dobrą praktyką operatorów sprzętu jest wzrokowe kontrolowanie przenośników w strefie roboczej przed każdą zmianą i po jej zakończeniu.
3. Wskaż źródła anomalii
Chociaż pracownicy podstawowego szczebla nie muszą znać tajników konstrukcji ani eksploatacji przenośnika, to jednak powinni być w stanie dostrzec objawy ostrzegające o zbliżającym się problemie, takie jak strzępienie czy ślizganie się pasa lub nietypowe dźwięki. Takie sygnały muszą być zauważane i kontrolowane, a im szybciej zostaną wykryte, tym mniejszy będzie problem i uniknie się kosztownych napraw i przestojów.
4. Przygotuj zapas części zamiennych
Czas przestoju podczas konserwacji będzie krótszy, jeśli dysponuje się zapasem standardowych części zamiennych. Dobrze jest mieć pod ręką takie części, jak: pasy, łożyska i paski napędowe. Po upływie pewnego okresu eksploatacji przenośników wiadomo już, które części mogą wymagać dodatkowej konserwacji, więc warto zaopatrzyć się w większą ich liczbę. W przypadku pasów regułą jest posiadanie co najmniej dwóch pasów zamiennych na każdy model przenośnika w zakładzie. Ponadto niektórzy producenci oferują komplety części zamiennych do swoich przenośników – to wygodne rozwiązanie, dzięki któremu oszczędza się czas i zyskuje części do szybkiej naprawy określonych przenośników.
5. Twórz bazę danych o zapasach
Sposobem na gospodarowanie wyposażeniem przenośnika jest stworzenie bazy danych zapasów przeznaczonych do wszystkich przenośników w zakładzie. Zawierałaby ona takie istotne informacje, jak: numer modelu/numer seryjny, wymiary (długość i szerokość pasa), typ silnika, pasa i łożysk, data ostatniego przeglądu konserwacyjnego oraz data kolejnej kontroli, rodzaj przeprowadzonej konserwacji i numer telefonu producenta.
6. Dbaj o właściwe prowadzenia pasa
Największy problem mogący spowodować wyłączenie przenośnika, wiąże się z właściwym prowadzeniem pasa. Jeśli pas nie jest prowadzony po właściwym torze, będzie przesuwać się po krawędzi ramy przenośnika i się postrzępi. Należy sprawdzać, czy krawędzie pasa nie są postrzępione lub w inny sposób zużyte – takie objawy świadczą o nieprawidłowym prowadzeniu pasa. O ile to możliwe, należy ostrożnie dotknąć tylnej osłony, aby sprawdzić, czy nie jest ciepła. Wysoka temperatura to częsty dowód zużycia lub usterki łożyska albo nieodpowiedniego prowadzenia pasa.
7. Kontroluj wszystkie elementy prowadnic
Niektóre współczesne przenośniki są wyposażone w prowadnicę w kształcie litery V, mającą zapewnić płynny ruch pasa nad podstawą. Jak sama nazwa wskazuje, taka prowadnica ma wykonany w podstawie rowek w kształcie litery V, a na spodniej stronie pasa umieszczony jest poliuretanowy pasek, którego zadaniem jest stałe prowadzenie pasa. Należy kontrolować wszystkie dodatkowe elementy prowadnic na przenośniku (np. wsuwając wizytówkę między pas a prowadnicę) – nie mogą one stykać się z pasem.
8. Sprawdzaj miejsca połączenia końca pasów
Miejsce połączenia dwóch końców pasa transmisyjnego to oczywiście jedne z jego najsłabszych punktów. Należy sprawdzić, czy na tym łączeniu nie ma śladów zużycia, przedwczesnego rozdzielenia czy zgrubień. Jeśli w punkcie połączenia zostanie ujawniona jakakolwiek wada, pas nadaje się do wymiany. Wymieniając pas, trzeba też pamiętać, aby nowy element miał właściwe wymiary.
9. Zaopatrz przenośniki w kółka samonastawne
Wiele przenośników to konstrukcje, które można przemieszczać między liniami na terenie zakładu. Najlepszym rozwiązaniem jest zaopatrzenie ich w kółka samonastawne, dzięki czemu można je przetaczać, a nie ciągnąć po podłodze (ze szkodą dla ramy i korpusu, a w efekcie dla prowadzenia pasa). Podstawy z kółkami samonastawnymi powinny mieć zastrzały w celu poprawy sztywności i trwałości konstrukcji oraz bezpieczeństwa pracowników.
10. Wyłączaj nieużywane przenośniki
Aby zmniejszyć zużycie pasów, należy wyłączać przenośniki, kiedy nie są używane. W niektórych zakładach dopuszcza się kilkugodzinną pracę przenośników w ciągu dnia lub w nocy, nawet jeśli linia jest zatrzymana. Nieuzasadnione godziny pracy nie są jednak obojętne dla stanu pasa, łożysk i silników. Jeśli linia nie jest używana, należy po prostu wyłączać przenośniki.
11. Utrzymuj czystość wałków
Wałki przenośnika muszą być czyste i nie mogą pozostawać na nich żadne odpadki. Materiał, który gromadzi się na spodniej stronie pasa lub na wałkach, może negatywnie wpływać na prowadzenie pasa, zwiększać tarcie lub powodować przedwczesne zużycie.
12. Pamiętaj o docieraniu taśm modułowych
W przypadku taśm modułowych z tworzywa sztucznego należy sprawdzić, czy nie ma uszkodzonych lub brakujących kołków oraz skontrolować prawidłowe ustawienie kół łańcuchowych względem pasa. W przeciwieństwie do pasów poliuretanowych przy projektowaniu taśm modułowych przewiduje się okres docierania, tzn. w ciągu pierwszych czterech do sześciu tygodni pracy taśmy te rozciągają się – czasem nawet o 3%. W tym okresie taśmy te nie powinny rozciągnąć się o więcej niż 3%. Jeśli tak się stanie, może być konieczne wyjęcie kilku ogniw. Podczas ponownego montażu należy uważać, aby taśma modułowa została założona we właściwym kierunku, oraz sprawdzić, czy na jej drodze nie ma miejsc, o które by zahaczała.
13. Zwracaj uwagę na silniki i napędy
Kontrolując silniki i napędy przenośników, trzeba zwracać uwagę na wycieki, luźne przewody i wszelkie nietypowe dźwięki dobywające się z wnętrza tych maszyn.
Fot.: Dorner Manufacturing Corp.
