W badawczym reaktorze jądrowym „Maria” w Narodowym Centrum Badań Jądrowych w Świerku (NCBJ) rozpoczął się proces przechodzenia na paliwo niskowzbogacone. Konwersja dokonywana pod okiem specjalistów amerykańskich jest elementem międzynarodowego programu zmierzającego do ograniczenia zagrożeń terrorystycznych.
Po wieloletnich przygotowaniach w polskim badawczym reaktorze jądrowym „Maria” rozpoczęto proces konwersji paliwa. Dotychczasowe paliwo zawierające 36 proc. uranu 235 będzie stopniowo zamieniane na niskowzbogacone paliwo zawierające poniżej 20 proc. tego izotopu. 24 września, w Świerku pod Otwockiem załadowano pierwszy element paliwa nowego typu do rdzenia reaktora. Po kilku godzinach oczekiwań reaktor uzyskał pełną moc.
– Uzyskanie pełnej mocy reaktora z nowym elementem paliwa w środku było dla nas pierwszą oznaką sukcesu procesu konwersji. W miarę wypalania dotychczasowych elementów paliwowych będziemy wymieniać je już na te nowego typu. Szacujemy, że cały proces zakończymy w niecałe dwa lata – wyjaśnia Grzegorz Krzysztoszek, dyrektor Departamentu Energii Jądrowej NCBJ.
Dzięki rozpoczęciu pracy z niskowzbogaconym paliwem, zgodnie z umowami pomiędzy polskim i amerykańskim rządem, zapewniona będzie ciągłość dostaw paliwa na kolejne lata.
– Pomimo zmiany rodzaju paliwa Maria będzie bez zakłóceń produkowała izotopy promieniotwórcze wykorzystywane w medycynie i w przemyśle. Będą też realizowane projekty badawcze, które m.in. mają wspierać polski program energetyki jądrowej – dodaje dyrektor Krzysztoszek.
Polski reaktor „Maria” zaprojektowany pierwotnie do pracy z paliwem o zawartości uranu 80 proc., już po raz drugi w historii przechodzi proces konwersji paliwa. W latach 1999-2003 wysokowzbogacone paliwo zastąpiono paliwem 36 proc. Cały proces został przygotowany i przeprowadzony przez naukowców i inżynierów ze Świerka. W roku 2004 rząd polski podjął decyzję o drugiej konwersji, przystępując do międzynarodowego programu GTRI (Global Threat Reduction Initiative). Przed naukowcami z NCBJ postawiono zadanie zamiany paliwa jądrowego na niskowzbogacone, o zawartości uranu poniżej 20 proc. W wyniku tej operacji muszą być zachowane dotychczasowe parametry eksploatacyjne i wydajność reaktora przy jednoczesnym spełnieniu surowych wymogów bezpieczeństwa.
