Mierniki cęgowe są urządzeniami dobrze znanymi inżynierom i technikom elektrykom – stanowią dla elektryków narzędzie podstawowe. Ponieważ jednak obciążenia układu elektrycznego stają się coraz bardziej skomplikowane, należy się upewnić, że posiadane przez nas mierniki cęgowe podążają z duchem czasu…
Obecnie używa się dwóch typów mierników cęgowych – średniej oraz rzeczywistej wartości skutecznej. Różnica między nimi polega na dokładności pomiaru obciążeń nieliniowych. Chociaż mierniki cęgowe średniej wartości skutecznej są powszechnie stosowane i są zwykle tańsze, to dają poprawne odczyty jedynie w przypadku liniowych obciążeń elektrycznych. Do obciążeń liniowych zaliczają się standardowe silniki indukcyjne, grzejniki opornościowe i oświetlenie żarowe, czyli obciążenia związane zazwyczaj z domowymi układami elektrycznymi.
Przykłady nieliniowych obciążeń obejmują urządzenia zawierające półprzewodniki, do których należą sterowniki automatyki przemysłowej, komputery osobiste, fotokopiarki, oświetlenie energooszczędne, klimatyzatory oraz napędy o regulowanej prędkości. W przypadku obciążeń nieliniowych typowe mierniki średniej wartości dają niedokładne wskazania, obarczone blisko 40-procentowym błędem. Tak duży błąd może prowadzić do pomiaru, który wskazuje na poprawne działanie systemu, podczas gdy w rzeczywistości może istnieć poważne niebezpieczeństwo przegrzania układu.
Z tego powodu najlepszym z możliwych mierników cęgowych do wszelkich zastosowań przemysłowych jest taki, który mierzy rzeczywistą wartość skuteczną (zob. „Co tak naprawdę oznacza rzeczywista wartość skuteczna RMS?”). Najnowsza generacja mierników cęgowych posiada również inne nowe cenne funkcje (rys. 1). Należy do nich możliwość wychwytywania wartości minimalnej/maksymalnej, pomiaru częstotliwości oraz rzeczywistego początkowego prądu rozruchowego.
Rys. 1 Urządzenia stają się coraz bardziej złożone, muszą zatem ewoluować i nadążać za rozwojem narzędzi używanych do ich obsługi, tak by uzyskiwać najwyższą możliwą efektywność działania
Zanim podejmiemy próbę dokonania pomiaru elektrycznego bądź naprawy sprzętu elektrycznego, należy zatroszczyć się o bezpieczeństwo. Należy skorzystać z właściwych instrukcji obsługi i przestrzegać ostrzeżeń umieszczonych na urządzeniach. (zob. na marginesie „Bezpieczeństwo pracy”).
Autor: Steve Clark, Fluke Corp., Everett, Waszyngton
