Górniczy robot zastąpi ludzi

    W Instytucie Technik Innowacyjnych EMAG zakończyły się prace nad prototypem GMRI – robota górniczego przeznaczonego do pracy w kopalniach zagrożonych wybuchami metanu. Obecnie trwają prace nad pozyskaniem funduszy na sfinansowanie wersji komercyjnych.

     

    W listopadzie 2010 r. zakończył się, realizowany przez Instytut EMAG przy współpracy  z Przemysłowym Instytutem Automatyki i Pomiarów z Warszawy, projekt rozwojowy „Mobilny robot inspekcyjny przeznaczony do pracy w rejonach zagrożonych wybuchem”. Jego efektem jest powstanie prototypu Górniczego Mobilnego Robota Inspekcyjnego GMRI, który może być wykorzystany w kopalniach do mierzenia stężeń metanu, tlenu, tlenku i dwutlenku węgla oraz wartości temperatury i wilgotności, a także przekazywania obrazu telewizyjnego stanu wyrobisk.

    Po wprowadzeniu w rejon otamowany robot przekazuje obraz oraz informacje o wartościach stężeń gazów, temperaturze i wilgotności do stacji operatora. Dzięki temu można szybciej i trafniej ocenić panujące w wyrobisku warunki i podjąć decyzje o dalszych czynnościach związanych z odizolowanym wyrobiskiem.

    – W efekcie, ratownicy będą w mniejszym stopniu narażeni na niebezpieczeństwa związane z wkraczaniem do strefy zagrożonej, kopalnie będą również mogły szybciej podjąć dalszą eksploatację – ocenia dr inż. Leszek Kasprzyczak z Instytutu Technik Innowacyjnych EMAG, koordynator projektu.

    Robot napędzany jest pneumatycznie (azotem z butli umieszczonej na platformie). Steruje nim, za pomocą joysticka oraz specjalnie stworzonego oprogramowania, operator. Sygnały wizyjne, sterujące i pomiarowe transmitowane są przewodowo. Prototyp przeszedł pomyślnie badania na kompatybilność elektromagnetyczną w laboratorium akredytowanym EMAG-u i na zgodność z dyrektywą ATEX100A w Jednostce Notyfikowanej OBAC Sp. z o.o. GMRI spełnia wymagania budowy przeciwwybuchowej Ex I M1 Ex ia I, co oznacza, że może być eksploatowany w strefach zagrożonych wybuchem metanu i pyłu węglowego w podziemnych zakładach górniczych.

    Projekt, który sfinansowało Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, koordynował Instytut Technik Innowacyjnych EMAG, który był jednocześnie odpowiedzialny za opracowanie wszystkich podzespołów elektronicznych, pomiarowych, wizyjnych, programowalnych, sterujących i oprogramowania pomiarowo-sterującego. Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP opracował głównie część mechaniczną robota – korpus i napędy. W pracach projektowych, badawczych i wykonawczych brało udział blisko 20 pracowników Instytutu Technik Innowacyjnych EMAG. Ponadto przez okres 5 miesięcy w pracach projektowych brał udział praktykant z Francji, który uznał swój udział w projekcie za okazję do osobistego rozwoju zawodowego.

    Prototyp robota GMRI jest wersją niekomercyjną, służącą przede wszystkim zdobyciu doświadczeń i wiedzy do zbudowania udoskonalonej wersji komercyjnej. Obecnie trwają działania zmierzające do pozyskania funduszy na finansowanie kolejnego projektu.

    Eksploatacją prototypu komercyjnego robota zainteresowane są przede wszystkim ośrodki ratownictwa górniczego. Badania ruchowe prototypu GMRI w rzeczywistym wyrobisku górniczym w KWK „Bobrek-Centrum” na poziomie 726 m przeprowadziła już Centralna Stacja Ratownictwa Górniczego w Bytomiu.