Mariusz Opaliński, główny specjalista ds. napędów przemysłowych w firmie SENOMA
Rynek reduktorów i motoreduktorów w Polsce jest zdominowany przez producentów pochodzących z dwóch krajów – Niemiec i Włoch. Jednak bez trudu można kupić przekładnie, często identyczne pod względem wymiarów przyłączeniowych i gabarytowych oraz o bardzo zbliżonych parametrach, wyprodukowane w innych krajach europejskich lub azjatyckich. Mimo że przekładnie nie podlegają unifikacji, to często takie same lub bardzo zbliżone wymiary i parametry powodują, że produkty różnych marek mogą być wzajemnie zastępowane, stosowane w tych samych aplikacjach czy wręcz mogą pracować na tych samych stanowiskach pracy.
Przy wyborze producenta i dostawcy – oprócz podstawowych kryteriów ekonomicznych, obsługi serwisowej, doradztwa technicznego itp. – warto zwrócić uwagę na tzw. współczynnik pracy, określany również współczynnikiem serwisowym (servis factor), którego dobór dla ustalonej mocy zależy m.in. od rodzaju aplikacji, liczby włączeń na godzinę, charakteru obciążenia, a który określa teoretyczną żywotność przekładni.
Ze względu na wspomniany brak znormalizowania przekładni część producentów, bazując na wytycznych zawartych w normach ISO lub AGMA oraz własnych wieloletnich doświadczeniach w tej dziedzinie, podaje współczynniki pracy w odniesieniu do żywotności wynoszącej 10 lub nawet 15 tysięcy godzin pracy. Natomiast inni producenci publikują parametry dla żywotności tylko 8 tysięcy godzin pracy (czyli jeden rok ruchu ciągłego przez 24 godziny na dobę), a nawet znacznie poniżej tej wartości. Dlatego bezpośrednie porównanie publikowanych danych technicznych wybranych reduktorów może być obarczone dużym błędem. O ile sprawdzenie wymiarów czy wartości przełożenia przekładni nie stanowi większego problemu, o tyle porównanie współczynników pracy wymaga zagłębienia się w szczegółowe dane katalogowe lub skorzystania z pomocy specjalisty. Dodatkowo w pozornie takich samych przekładniach mogą być zastosowane różne materiały do wykonania kół zębatych albo inne typy łożysk. Na przykład zastosowanie łożysk stożkowych lub walcowych zamiast kulkowych radykalnie wydłuża okres bezawaryjnej eksploatacji.
Na rynku jest duży wybór i silna konkurencja, ale brak jednakowych i obligatoryjnych kryteriów określania podstawowych parametrów reduktorów i motoreduktorów utrudnia ich porównywanie przed podjęciem decyzji o zakupie.
