Sprzedaż komputerów przemysłowych z roku na rok dynamicznie rośnie. Ze względu na niezawodność działania, wytrzymałość na trudne warunki środowiskowe, dużą moc obliczeniową oraz elastyczność aplikacyjną komputery IPC (Industrial PC) znajdują zastosowanie nie tylko w przemyśle, lecz także w energetyce, ciepłownictwie, automatyce budynkowej, transporcie i wielu innych sektorach gospodarki.
W raporcie bazującym w dużej mierze na odpowiedziach udzielonych przez ankietowanych użytkowników oraz dostawców komputerów przemysłowych, zostanie omówionych kilka ważnych kwestii związanych z wymienionymi produktami. Będzie m.in. mowa o kryteriach branych pod uwagę przez klientów przy zakupie tego rodzaju komputerów, głównych odbiorcach oraz obszarach ich zastosowań.
Nie zabraknie też informacji o obecnej sytuacji panującej na rodzimym rynku IPC oraz prognoz sprzedaży na najbliższe miesiące.
Na początek warto podkreślić, że w przeciwieństwie do zwykłych pecetów komputery przemysłowe wyróżniają się nie tylko dużą odpornością mechaniczną czy szczelnością, ale również obecnością dodatkowych interfejsów zewnętrznych, mniejszym zużyciem energii oraz długim cyklem życia, oznaczającym wieloletnią dostępność produktu i serwisu technicznego.
W większości przypadków są one chłodzone pasywnie, a brak wentylatorów sprawia, że urządzenia te charakteryzują się dużą niezawodnością.
Niezawodność najważniejsza
Jakimi kryteriami kierują się klienci podczas zakupu komputera przemysłowego? Okazuje się, że prawie 80% użytkowników i dostawców komputerów przemysłowych, którzy odpowiedzieli na pytania zawarte w ankiecie redakcyjnej przeprowadzonej przez magazyn „Inżynieria i Utrzymanie Ruchu Zakładów Przemysłowych”, stwierdziło, że najważniejszym czynnikiem branym pod uwagę przy jego zakupie jest niezawodność (rys. 1).
Jak tłumaczy Wojciech Znojek, dyrektor generalny w firmie Sabur, sposobem na zwiększanie niezawodności komputerów jest usuwanie z nich nie tylko elementów ruchomych, ale też dodatkowe wzmacnianie obudowy i tworzenie urządzeń, które charakteryzują się wysokim stopniem ochrony (np. IP66K). Na rynku dostępne są także komputery panelowe, których ekran pokrywają dodatkowe szklane warstwy zabezpieczające, a front – powłoka z teflonu, która ułatwia utrzymanie higieny. Wiele komputerów IPC ma wszystkie złącza wyprowadzone na obudowę bezpośrednio z płyty głównej.
Jak wynika z obserwacji dostawców, oprócz niezawodności duży wpływ na decyzję zakupową jednostki IPC ma też wiele innych czynników.
Na przykład Zbigniew Niemcunowicz, prezes firmy 3City Electronics, twierdzi, że dla nabywcy ważny jest dobór parametrów komputera do określonych potrzeb oraz długi czas życia urządzenia. Klienci coraz częściej zwracają też uwagę na energooszczędność. – Wielu klientów nie zauważa jednak bardzo istotnej cechy, jaką jest gwarancja utrzymania produkcji wybranego komputera przez wiele lat. Po 23 latach stosowania wybranego komputera może się okazać, że nie można go już kupić. Staje się to dużym problemem, gdy mamy urządzenia bazujące na wybranym komputerze, które chcieliśmy sprzedawać przez wiele lat – wyjaśnia ekspert.
Z kolei Aleksander Czerw z firmy Elmark Automatyka podkreśla, że kryteria wyboru zmieniają się w zależności od potrzeb odbiorcy. Jednak do najistotniejszych można zaliczyć cenę, dobre wsparcie serwisowe oraz markę, która zwykle świadczy o jakości danego produktu. Ważna jest też powtarzalność, dzięki której klienci mają pewność, że wykorzystane podzespoły będą dostępne w sprzedaży jeszcze przynajmniej przez kilka lat.
– Z uwagi na to, że technologie komputerów przemysłowych ulegają ciągłym ulepszeniom, staramy się proponować takie konfiguracje, aby były aktualne jak najdłużej i pozwalały na rozbudowę w przyszłości – dodaje przedstawiciel firmy Elmark Automatyka.
Zobaczmy, jak procentowo przedstawiają się wskazania poszczególnych grup ankietowanych. Zdaniem sondowanych użytkowników wśród istotnych kryteriów wyboru komputerów IPC na drugim miejscu, tuż po niezawodności, znalazła się cena (53%), a na trzecim – szczelność i odporność (46%) na takie czynniki, jak: zapylenie, drgania i wstrząsy, wysokie bądź niskie temperatury, zakłócenia elektromagnetyczne itd.
Jeśli chodzi o szczelność, o której informuje podawany w specyfikacjach technicznych stopień IP, branie pod uwagę tego kryterium jest konieczne głównie ze względu na ryzyko zachlapania lub zalania komputerów różnymi płynami, np. wodą, olejem czy płynem hydraulicznym.
Jak wynika z sondażu, dla użytkowników liczą się poza tym: wsparcie techniczne ze strony dostawcy oraz interfejsy zewnętrzne (42%), marka producenta (38%) itd.
Z kolei dostawcy na drugim miejscu wymienili moc obliczeniową (71%), a na trzecim – długoterminową dostępność (70%). Nieco ponad połowa dostawców uznała za istotne czynniki także szczelność i odporność, wsparcie techniczne oraz interfejsy zewnętrzne, a 43% wskazało na markę. Co trzeci dostawca uważa, że klienci są zainteresowani również możliwością rozbudowy oraz niskim poborem mocy. Ponadto, jak pokazuje rys. 1, przy zakupie komputera uwzględniane są także takie kryteria, jak: pamięć operacyjna, długa gwarancja, opinia innych użytkowników, a także inne czynniki (np. pasywność chłodzenia).
Niższa cena nie zawsze oznacza korzystniejszy wybór
Ponieważ zakup IPC to niemały wydatek, respondenci zostali zapytani o to, czy cena komputera przemysłowego jest adekwatna do jego możliwości. Zdania na ten temat są podzielone. 53% użytkowników odpowiedziało „tak”, natomiast reszta uważa, że cena nadal jest zbyt wygórowana w stosunku do tradycyjnego PC, m.in. ze względu na brak konkurencji.
Z kolei wszystkie osoby, które udzieliły odpowiedzi na tak, są zdania, że cena komputera jak najbardziej odzwierciedla jego jakość i możliwości. Respondenci twierdzą, że zabezpieczenie wrażliwych elementów oraz odpowiednia konfiguracja i dobór podzespołów wymaga innego wykonania niż standardowe, co przekłada się na relatywnie wyższą cenę, ale też na większą niezawodność czy dużą moc obliczeniową. Zdaniem ankietowanych nie da się zaprojektować i wyprodukować dobrze i tanio. Należy mieć świadomość, że komputery, które na pierwszy rzut oka wydają się tańsze, w dłuższej perspektywie okazują się znacznie droższe, ze względu na wyższy koszt generowany przez produkt w trakcie okresu jego eksploatacji.
– Zdarza się, że nasi klienci zadają pytania odnośnie różnic cenowych sprzętu o pozornie podobnych parametrach w stosunku do proponowanych przez nas rozwiązań – mówi Aleksander Czerw. – Jest to normalne, gdyż każdy – czy to pośrednik, czy klient końcowy – chce wykonać swoją pracę jak najmniejszym kosztem. Tłumacząc różnice pomiędzy konkretnymi jednostkami, zwykle łatwo udaje się ich przekonać. Dochodzą do wniosku, że warto trochę więcej zainwestować, by otrzymać bardziej stabilne i wytrzymałe rozwiązanie.
Jak tłumaczy przedstawiciel firmy Elmark Automatyka, pod tym względem na naszym rynku w ostatnim czasie widoczna jest pozytywna tendencja. Zwiększa się liczba nabywców komputerów przemysłowych, którzy przekonują się, że w dłuższej perspektywie warto jest przeznaczyć trochę więcej pieniędzy na sprzęt wyższej klasy w celu zaoszczędzenia sobie w przyszłości niepotrzebnych nerwów i wydatków. Krążąca swego czasu wśród integratorów opinia, że jednostka klasy Home & Office może zastąpić profesjonalny komputer przemysłowy, odchodzi w niepamięć. Zwolennicy tego typu rozwiązań dosyć szybko zrozumieli, że ich sposób myślenia był błędny. Czas zweryfikował podjęte decyzję i okazało się, że chęć zaoszczędzenia poskutkowała częstymi awariami, a co za tym idzie – stratami. Co istotne, w niektórych przypadkach nagłe przerwanie pracy może prowadzić nie tylko do braku ciągłości w produkcji, ale również do poważnego zagrożenia dla życia ludzi pracujących w danym otoczeniu.
Różne potrzeby – różne rozwiązania
Oprócz wymienionych czynników branych pod uwagę przy doborze komputera niezwykle istotne są jego wymiary, a także rodzaj obudowy oraz sposób montażu.
Aleksander Czerw zauważa: – Obecnie na rynku dużą popularnością cieszą się komputery panelowe (ang. All in One), wygodne w obsłudze i znajdujące szerokie zastosowanie. Najczęściej wybierane są „panelowce” o przekątnych 15″, 17″, 19″. Tego typu urządzenia składają się z komputera oraz ekranu dotykowego, eliminującego konieczność podpinania myszki i klawiatury. Z uwagi na różnego rodzaju zastosowania obudowy mogą być wykonane np. z metalu pokrytego farbą czy ze stali kwasoodpornej lub nierdzewnej.
Co do „panelowców”, to – jak tłumaczy Wojciech Znojek, dyrektor generalny w firmie Sabur: – Nowością pochodzącą z rynku elektroniki konsumenckiej, której nie oparli się wytwórcy przemysłowych komputerów panelowych, są stosowane w aplikacjach przemysłowych komputery panelowe wyposażone w panoramiczne wyświetlacze (o proporcjach obrazu 16:9) i matryce z technologią wielodotyku. Dodatkowo coraz więcej komputerów panelowych wykorzystuje do obsługi ekranu gesty znane powszechnie ze smartfonów i tabletów.
Jakie inne rodzaje komputerów IPC cieszą się dużą popularnością? Ekspert z Elmark Automatyka uważa, że częstym wyborem klientów są również komputery Box PC, które dzięki ich kompaktowym rozmiarom łatwo można wpasować w miejsca o ograniczonej przestrzeni. Są to bardzo wygodne rozwiązania, nieustępujące mocą obliczeniową pełnowymiarowym komputerom.
Mimo że wszystkie technologie związane z komputerami przemysłowymi idą w kierunku coraz większej miniaturyzacji, ciągle dużym zainteresowaniem cieszą się komputery przeznaczone do szaf typu Rack 19″ lub wolno stojące. Główną ich zaletą jest możliwość rozbudowy, elastyczność, łatwość obsługi i przede wszystkim niezawodność. Z kolei coraz mniej popularne wśród małych firm są typowe serwery. Ze względu na powszechną możliwość dostępu do chmur internetowych mało kto decyduje się na postawienie własnego, firmowego serwera. Przyczyna jest prosta: nie zawsze jest to opłacalne.
Jeśli chodzi o komputery jednopłytkowe, to powstały one z myślą o wdrożeniach wszędzie tam, gdzie wymagana jest znaczna moc obliczeniowa, natomiast warunki pracy bądź gabaryty urządzenia wykluczały zastosowanie tradycyjnych komputerów klasy PC. Co ciekawe, komputery jednopłytkowe zawierają na jednej płytce drukowanej wszystkie niezbędne komponenty do instalacji i działania systemu operacyjnego (m.in. procesor, pamięć RAM, kartę graficzną i dźwiękową, interfejsy komunikacyjne itd.). Komputery te występują w różnych wersjach: Mini ITX, 3,5″, 5,25″, PC/104, SOM (System On Module) oraz COM (Computer On Module) i są przeznaczone do zabudowy, np. wewnątrz maszyn produkcyjnych, a także pracy w środowisku Linux, Windows Embedded oraz QNX. Jednym z najbardziej popularnych komputerów jednopłytkowych, przede wszystkim ze względu na umiarkowanie niską cenę, jest Raspberry Pi, opracowany przez Raspberry Pi Foundation.
Uniwersalność zastosowań
W opinii ankietowanych użytkowników komputery przemysłowe są wykorzystywane w systemach kontroli i sterowania procesami przede wszystkim w takich branżach, jak energetyka (64%) oraz przemysł maszynowy (62%). Około połowa użytkowników wskazała na przemysł spożywczy, branżę motoryzacyjną i przemysł chemiczny. Innymi istotnymi obszarami, przedstawionymi w kolejności malejącej, są: automatyka budynkowa, branża farmaceutyczna, sektor wodno-kanalizacyjny, przemysł medyczny, transport oraz ochrona środowiska. Z kolei sondowani dostawcy na pierwszej pozycji umieścili przemysł spożywczy (86%), a na kolejnych: energetykę, przemysł maszynowy, transport itd. (rys. 2). Wśród odpowiedzi „inne” znalazły się np.: ciepłownictwo, branża handlowa, meblarstwo oraz elektronika konsumencka.
Zdaniem obu ankietowanych grup komputery są stosowane przede wszystkim do kontroli procesów i automatyki – tego zdania jest 100% respondentów. Ok. 70% uważa, że zastosowanie komputerów sprowadza się do systemów pomiarowych, a ok. 50% twierdzi, że używa się ich głównie do wspomagania operatora, a także w systemach komunikacyjnych i sieciowych. Według respondentów dużo rzadziej komputery te są wykorzystywane do takich zastosowań, jak: zastępstwo klasycznego komputera PC, logistyka, systemy POS/POI, medycyna, urządzenia militarne czy urządzenia wideo.
– Komputery przemysłowe są urządzeniami o konkretnym zastosowaniu, niekoniecznie wyróżniającymi się szybkim procesorem czy dużą pojemnością dysku. Najistotniejsze jest, aby realizowały dokładnie te funkcje, do których zostały zaprojektowane – tłumaczy Zbigniew Niemcunowicz. W jego opinii głównymi odbiorcami tego rodzaju urządzeń są: energetyka, Internet Rzeczy (ang. Internet of Things – IoT), wojsko, transport publiczny, systemy bezpieczeństwa oraz wszelkiego rodzaju systemy i urządzenia, w których kluczową funkcjonalnością jest obsługa końcowego odbiorcy. Często są to urządzenia, których działania się nie zauważa bezpośrednio – np. tablica informacyjna na przystanku autobusowym, biletomat, terminal płatniczy, panel zarządzający, kontrolery ruchu drogowego – w tego rodzaju urządzeniach umieszczane są komputery przemysłowe IPC.
Dostawcy IPC mogą spać spokojnie
Jak przedstawia się obecna sytuacja polskiego rynku komputerów przemysłowych? 86% dostawców oceniło ją jako dobrą, a pozostali – jako bardzo dobrą.
Jak twierdzi Andrzej Moczulski, Field Application Engineer w firmie Elhurt, czynniki sprzyjające rozwojowi rynku komputerów w Polsce to przede wszystkim rosnąca liczba producentów urządzeń, w których komputer jest „mózgiem” urządzenia. Duże znaczenie ma tutaj dostępność środków unijnych, pozwalająca na modernizację zakładów, wprowadzanie nowych, oszczędniejszych, a dzięki temu wydajniejszych urządzeń oraz na prowadzenie kosztownych prac badawczych.
Z relacji dostawców wynika również, że minione 12 miesięcy były bardzo udane, jeśli chodzi o liczbę sprzedanych komputerów przemysłowych. Ok. 90% ankietowanych poinformowało nas, że w tym czasie odnotowali wzrost sprzedaży w porównaniu z okresem wcześniejszym, natomiast pozostały odsetek osób nie zauważył żadnych istotnych zmian na tym polu. Na uwagę zasługuje to, że żaden z respondentów nie doświadczył spadku sprzedaży omawianych produktów.
Warto dodać, że wciąż najczęstszymi klientami firm produkujących czy sprzedających komputery przemysłowe są integratorzy systemów (57%) oraz producenci (29%), chociaż z roku na rok rośnie sprzedaż bezpośrednio do użytkowników końcowych, którzy obecnie – zgodnie ze wskazaniami respondentów – stanowią 14% wszystkich odbiorców.
Zadowalające wyniki sprzedażowe w roku ubiegłym rodzą nadzieję na świetlaną przyszłość firm zajmujących się dystrybucją komputerów przemysłowych. Jak wynika z przeprowadzonego badania, 88% dostawców jest przekonanych, że w ciągu najbliższych 12 miesięcy sprzedaż się zwiększy (m.in. z uwagi na dobrą koniunkturę na rynku, nowe inwestycje w obszarze produkcji, a także spadek cen), natomiast reszta respondentów przewiduje, że pozostanie ona na tym samym poziomie.
Jeśli chodzi o plany zakupowe sondowanych użytkowników, to w ciągu najbliższych 6 miesięcy 31% respondentów ma zamiar nabyć komputer przemysłowy, a 41% nie planuje jego zakupu w najbliższym półroczu. Pozostali nie podjęli jeszcze ostatecznej decyzji w tej sprawie.
Faktem jest, że liczba komputerów stosowanych w przemyśle w ciągu ostatnich lat dynamicznie rośnie. – Znajdują one zastosowanie zarówno w małych, jak i bardzo rozbudowanych systemach produkcyjnych – mówi Wojciech Trojniar, menedżer produktu w firmie Astor. – Przyczyną takiego stanu rzeczy jest rosnąca świadomość użytkowników i dostrzeganie różnic konstrukcyjnych pomiędzy komputerami przemysłowymi a ich standardowymi biurowymi odpowiednikami. Urządzania przeznaczone dla przemysłu są w większości wypadków wykonane z lepszej jakości materiałów po to, aby zapewnić im wieloletnią trwałość i możliwie najrzadszą konieczność wymiany lub naprawy.
Również Zbigniew Niemcunowicz uważa, że rynek komputerów przemysłowych rozwija się bardzo szybko. Dzieje się tak za sprawą postępu technologii i dążenia przemysłu do ciągłej optymalizacji kosztów oraz chęci/konieczności działania w zgodzie ze środowiskiem naturalnym. Komputery znajdują zastosowanie praktycznie w każdej branży przemysłu. Największy ich rozwój obserwuje się w obszarze Internetu Rzeczy, z którym wiąże się cały rynek urządzeń inteligentnych oraz czujników i elementów wykonawczych – usprawniających i ułatwiających życie codzienne ludzi. Energetyka i infrastruktura inteligentnych sieci elektroenergetycznych Smart Grid mogą być przykładem kolejnych obszarów, których potrzeby i oczekiwania powodują szybki rozwój komputerów przemysłowych.
– Ponieważ polski rynek rozwija się bardzo szybko, zapotrzebowanie na nowe technologie komputerów przemysłowych jest bardzo duże. Jest wielu dostawców różnego rodzaju komputerów przemysłowych, ale problem w tym, że przemysł potrzebuje dedykowanych rozwiązań, a ich projektowanie odbywa się głównie w krajach azjatyckich. W Polsce jest niewielu producentów komputerów przemysłowych, szczególnie jeżeli chodzi o rozwiązania, które muszą się sprawdzić w trudnych warunkach pracy i przez wiele lat. Takie możliwości dają urządzenia, które opierają się na rozwiązaniach firmy Intel, ale w samej Europie jest tylko kilka firm oferujących możliwość projektu lub dostosowania istniejących rozwiązań do potrzeb klientów – informuje Zbigniew Niemcunowicz.
Co ciekawego w ofercie?
W ciągu ostatnich kilku lat na polskim rynku komputerów przemysłowych pojawiło się wielu nowych dostawców. W porównaniu z okresem wcześniejszym, w którym było jedynie kilku liczących się konkurentów, obecnie na naszym rodzimym rynku sprzedażą tych produktów zajmuje się coraz więcej firm – zachodnioeuropejskich, a także dalekowschodnich.
Jedną z najbardziej rozpoznawalnych marek komputerów przemysłowych jest niewątpliwie tajwański Advantech. Produkty tej marki można znaleźć np. w asortymencie firmy Elmark Automatyka, która nie tylko jest dystrybutorem Advantech, ale również może się poszczycić własną linią profesjonalnych komputerów przemysłowych o nazwie Elmatic.
Komputery Advantech są też dostępne w ofercie firmy CSI Computer Systems for Industry.
Przykładem jest komputer UNO-3483G z procesorem Intel i7 Quad core, który ma 8 GB pamięci RAM, dwa złącza na dyski HDD/SDD typu hot-swap obsługujące RAID 0/1, przykręcane na śruby skrzydełkowe, oraz zakres temperatur pracy od –20 do 60°C. Sprzęt ten może być montowany w szafie sterowniczej, a także stosowany do pracy nie tylko w zamkniętych przestrzeniach (ang. indoor), ale także na zewnątrz (ang. outdoor).
Inną marką komputerów IPC jest iEi Integration. Produkty tej marki znajdują się w ofercie np. firmy JM elektronik. Na szczególną uwagę zasługują np. panelowe komputery serii AFL3. Dwa nowe modele – AFL3-12A-BT oraz AFL3–W15A-BT, zostały wyposażone w wielodotykowe, pojemnościowe wyświetlacze o podwyższonej rozdzielczości: pierwszy z modeli ma ekran 12,1″ o rozdzielczości 1024×768, natomiast drugi – 15″ o rozdzielczości 1366×768. Oparte na procesorze Intel Celeron J1900 quad core 2 GHz, zapewniają idealną jakość grafiki. Innym atutem tej serii jest nowoczesna stylistyka z płaskim panelem czołowym o stopniu ochrony IP64 oraz wiele przydatnych złączy.
Z kolei Siemens oferuje komputery przemysłowe SIMATIC, które cechują się szerokim zakresem temperatur pracy oraz odpornością na wstrząsy, a także są przystosowane do pracy w środowiskach silnie zapylonych. Takim produktem jest np. nanopanel PC SIMATIC IPC277E – kompaktowy komputer przemysłowy bazujący na technologii embedded. W stosunku do poprzedniej generacji (IPC277D) zostały zwiększone możliwości obliczeniowe dzięki zastosowaniu nowych procesorów Intel Celeron N2930 lub N2807. Rozszerzyło to zakres wykorzystania tego komputera w aplikacjach sterujących, wizualizacyjnych SCADA oraz zbierania, monitorowania i przetwarzania danych.
W ofercie firmy Sabur znajdują się komputery ASEM i ESA (włoscy producenci specjalizujący się w wytwarzaniu rozwiązań IPC i HMI, z własnymi działami R&D i fabrykami w Europie; produkują także komputery na idywidualne zamówienia użytkowników), spełniające najważniejsze wymagania odbiorców przemysłowych. Nowe platformy, wyposażone w najnowszej generacji procesory Intel Core i Intel Atom Bay Trail, zapewniają najwyższą moc obliczeniową, niskie zużycie energii eklektycznej i bardzo dobry stosunek jakości do ceny.
W asortymencie Kontron znajdują się m.in. komputery AdvancedTCA, które charakteryzują się pełną redundancją, dzięki czemu niemożliwe jest zablokowanie magistrali przez uszkodzenie któregoś ze slotów. Warto podkreślić, że wszystkie aktywne komponenty są typu hot-swap (możliwa wymiana, podłączanie bez konieczności wyłączania/resetowania jednostki komputera IPC). Głównym obszarem ich zastosowań są przede wszystkim aplikacje telekomunikacyjne, wojskowe oraz szeroko pojęta automatyka.
Wśród ciekawych rozwiązań znajdują się także komputery przemysłowe Wonderware, proponowane przez firmę Astor. Wprowadzona przez firmę nowa seria D jest wyposażona w mechanizm szybkiego odłączania komputera od monitora panelowego, umożliwiający jego demontaż bez użycia jakichkolwiek dodatkowych narzędzi. Taka funkcja znacznie ułatwia oraz skraca czas serwisowania urządzeń.
Dodatkowo wewnątrz obudowy komputera panelowego Wonderware znajduje się dodatkowy dysk twardy o pojemności 32 GB. Przeznaczony jest do przechowywania kopii zapasowej systemu operacyjnego wykonanej przez oprogramowanie Acronis True Image. Dzięki niemu odtworzenie systemu i zainstalowanych aplikacji nie wymaga żadnych dodatkowych nośników typu płyta DVD czy pendrive.
Oprócz wymienionych dużym zainteresowaniem cieszą się także komputery przemysłowe takich firm, jak: B&R, Aaeon, Beckhoff, Guru Control Systems, Phoenix Contact, Rockwell Automation, Moxa, Schneider Electric, Mikrotik, Ampro, Nexcom czy Panasonic.
Raport powstał na podstawie danych z ankiety, na którą odpowiedzieli Czytelnicy magazynu „Inżynieria i Utrzymanie Ruchu Zakładów Przemysłowych”. Oprócz tego przy tworzeniu raportu bazowano na informacjach pochodzących od dostawców komputerów przemysłowych. Raport nie odzwierciedla pełnego obrazu rynku.
Autorka: Agata Abramczyk jest absolwentką filologii polskiej o specjalności edytorskiej na Uniwersytecie Wrocławskim oraz studiów podyplomowych z zakresu redakcji językowej tekstu na Uniwersytecie Warszawskim. Od wielu lat związana jest z branżą dziennikarską i wydawniczą. Jest pasjonatką nowoczesnych technologii.
Tekst pochodzi z nr 5/2015 magazynu „Inżynieria i Utrzymanie Ruchu Zakładów Przemysłowych”. Jeśli Cię zainteresował, ZAREJESTRUJ SIĘ w naszym serwisie, a uzyskasz dostęp do darmowej prenumeraty w formie drukowanej i/lub elektronicznej.
