Każdy nowy pracownik zanim podejmie swe obowiązki, tzn. wkroczy na halę produkcyjną, stanie przy pulpicie sterowniczym czy choćby zasiądzie za biurkiem, powinien zostać przeszkolony w zakresie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem pracownik jest zobowiązany znać i przestrzegać przepisy oraz zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, brać udział w szkoleniach, a także poddawać się wymaganym egzaminom sprawdzającym jego znajomość przepisów BHP. Czy jednak pracodawcy w Polsce przestrzegają tego prawa? Zobowiązani są chronić zdrowie i życie pracowników, zapewniając im bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Troska o bezpieczeństwo to jednak coś więcej niż tylko zakup nowych osłon i zabezpieczeń maszyn czy wyznaczenie na podłodze kilku pasów, wskazujących drogę ewakuacyjną.
W niektórych firmach wyznaje się zasadę, że jeżeli wśród pracowników nie zdarzają się wypadki, przestrzeganie przepisów BHP nie jest potrzebne. Kary za niestosowanie przepisów BHP są niższe od ceny urządzeń niezbędnych do likwidacji zagrożenia. W takich przedsiębiorstwach wprowadzanie systemów bezpieczeństwa postrzegane jest przede wszystkim jako dodatkowe obciążenie finansowe – kolejny wydatek w i tak już nadwerężonych budżetach.
Obecnie podejście do kwestii bezpieczeństwa i jego praktycznej realizacji zaczyna się zmieniać. Producenci coraz wyraźniej uświadamiają sobie, że stworzenie bezpiecznego środowiska pracy przynosi wymierne korzyści w wielu aspektach. Bezpieczeństwo, postrzegane kiedyś jako przeszkoda w osiągnięciu większych zysków, dziś coraz częściej rozumiane jest jako wartość dodana procesu produkcyjnego, zwiększająca wydajność i opłacalność.
W dodatku przystąpienie Polski do UE oznacza konieczność podporządkowania się bardziej restrykcyjnym niż nasze przepisom unijnym. 29 grudnia 2009 r. wejdzie w życie nowa Dyrektywa Maszynowa (MD), którą państwa członkowskie UE powinny wdrożyć do praw krajowych nie później niż do 29 czerwca 2008 r. Nowa MD 2006/42/WE rodzi wiele pytań – uważa autor artykułu. Z jednej strony wyjaśnia i precyzuje wiele obszarów związanych z bezpieczeństwem maszyn, z drugiej zaś – staje się tworem coraz bardziej skomplikowanym.
Temat bezpieczeństwa i odpowiednich warunków pracy zdominował nasz czerwcowy magazyn. W Poradniku menedżera (str. 4) radzimy, jak usprawnić działanie przedsiębiorstwa, aby zwiększyć jego wydajność i poprawić konkurencyjność na rynku. Z kolei w dziale Mechanika (str. 36) rozważamy ukryte możliwości systemów ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji (Heating, Ventilating and Air Condititioning – HVAC) – również w kontekście bezpiecznych warunków pracy.
Natomiast w dziale Zarządzanie (str. 65) prezentujemy techniki automatycznej identyfikacji, w tym najbardziej znany system wykorzystujący kod kreskowy oraz jego następcę – technikę identyfikacji za pomocą fal radiowych (radio frequency identification – RFID), o której od kilku lat jest głośno, ale ciągle jest nowa na polskim rynku. RFID to m.in. usprawnienie działania magazynów, czyli poprawa warunków pracy.
Gdy nasze zakłady produkcyjne zostaną w pełni zautomatyzowane i ludzi na najbardziej niebezpiecznych stanowiskach pracy zastąpią roboty, a system monitoringu ostrzeże o każdym najmniejszym odstępstwie od warunków optymalnych… czy wtedy przepisy BHP przestaną być potrzebne?
Redakcja
Inżynieria i Utrzymanie Ruchu
Zakładów Przemysłowych
