Utrzymanie pozycji polskiego koksownictwa w Europie zależy m.in. od wdrożenia w tej branży innowacyjnych technologii oraz zapewnienia bazy surowcowej węgla koksowego – oceniają naukowcy, którzy będą współpracować w tej dziedzinie z producentami węgla, m.in. Kompanią Węglową.
W piątek Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu, realizujący projekt badawczy „Inteligentna koksownia”, podpisał umowę o współpracy przy tym projekcie z Kompanią, która jest największym polskim producentem węgla. KW specjalizuje się w węglu energetycznym, ale produkuje również węgiel koksowy, na potrzeby koksownictwa.
„KW nie ma węgla o najlepszych właściwościach koksowniczych typu 35, ale może sprzedać ok. 10 proc. ogólnego wydobycia węgla typu 34, również przydatnego w tej branży. Jego większe wykorzystanie jest możliwe przy spełnieniu określonych warunków technologicznych baterii koksowniczych” – wyjaśnił prezes Kompanii, Mirosław Kugiel.
Prezes przypomniał, że rozwój produkcji węgla koksowego jest jednym z elementów strategii działania Kompanii w kolejnych latach.
Szef zabrzańskiego instytutu, Marek Ściążko, podkreślił, że istotnym elementem projektu jest także geologiczne rozpoznanie złóż, po to, by przyszły odbiorca już w fazie projektowania swoich baterii koksowniczych znał nie tylko właściwości zamawianego surowca, ale też perspektywiczną wielkość jego produkcji.
Celem zainaugurowanego w ubiegłym roku projektu badawczego „Inteligentna koksownia spełniająca wymagania najlepszej dostępnej techniki” jest opracowanie efektywnych i ekologicznych rozwiązań, służących rozwojowi polskiego koksownictwa w oparciu o najnowocześniejsze technologie. Badania i testy pochłoną blisko 60 mln zł w ciągu pięciu lat.
Finansowany w większości z unijnych środków z programu operacyjnego „Innowacyjna Gospodarka” projekt należy do największych, opartych na współpracy nauki z przemysłem. To także największy taki projekt, gdzie za całość odpowiada nie konsorcjum, a jedna instytucja – Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu. Przy badaniach współpracować będą też naukowcy m.in. z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, Politechniki Śląskiej w Gliwicach i Instytutu Maszyn Przepływowych PAN w Gdańsku.
Projekt badawczy nie przewiduje wdrożeń – opiera się głównie na tworzeniu modeli, badaniach w skali laboratoryjnej i eksperymentach w koksowniach. Ale efektem będzie kilka nowych produktów, m.in. informatycznych i technicznych, które po 2013 r. mogą być wdrażane w zakładach.
Polska jest w pierwszej dziesiątce największych światowych producentów koksu i drugim, po Chinach, największym eksporterem. Zdolności produkcyjne polskiego koksownictwa to ponad 11 mln ton koksu rocznie. Ponad połowa produkcji trafia na eksport.
W sumie w Polsce pracuje ok. 30 baterii koksowniczych w siedmiu przedsiębiorstwach. Największe to Koksownia Zdzieszowice z grupy ArcelorMittal i Koksownia Przyjaźń z grupy Jastrzębskiej Spółki Węglowej. W ostatnich latach koksownie zainwestowały kilka miliardów zł w modernizację i rozwój. W ubiegłym roku producenci koksu i węgla koksowego mocno odczuli skutki kryzysu na rynku stali; w tym roku z reguły odrabiają straty.