Ochrona pracownika oznacza lepszą produktywność
Korzyści płynące z wdrożenia rozwiązań ergonomicznych to nie tylko komfort pracy. Środowisko pracy lub określona operacja wymagające od spawacza często powtarzających się ruchów, wysięgów, chwytania czy wykręcania ręki w niecodzienny sposób – lub nawet pozostawanie w niezmiennej pozycji przez dłuższy czas bez odpowiedniego odpoczynku – może wyrządzić więcej szkód niż tylko przyprawić o przysłowiowy ból głowy. Z czasem, prowadzi to do chorób typu zespół RSI wraz z długofalowymi skutkami z niezdolnością do pracy włącznie.
Ludzie mają pewne ograniczenia. Gdy praca wymaga przekraczania tych granic, w ciele człowieka pojawiają się uszkodzenia i postępujące urazy, mogące prowadzić do dolegliwości mięśniowo-szkieletowych spowodowanych trybem pracy – urazów mięśni, ścięgien, stawów, nerwów i dysków.
Ergonomia pracy chroni spawacza przed urazami oraz może polepszyć produktywność i zwiększyć zysk z wykonywanych przez niego operacji. Niewygodne pozycje i ruchy są nieefektywne. Na przykład, podnoszenie pudeł z ziemi czy sięganie po coś znajdującego się poza zasięgiem naszych ramion, wymaga dodatkowego czasu. Te pozycje i ruchy powtarzane przez cały rok przez wielu pracowników, mogą mieć znaczący wpływ na dochód przedsiębiorstwa.
Poprzez aktywne ograniczenie ryzyka urazów, firmy mogą poprawić produktywność, równocześnie zmniejszając liczbę nieobecności pracowników oraz eliminować potrzebę dodatkowego wynagrodzenia za nadgodziny pracownika zastępczego, który to może okazać się niewydajny i nie posiadać biegłości w wykonywaniu danej czynności. Wyeliminowanie niewygodnych pozycji i czynności może pomóc zmniejszyć rotację pracowników i ograniczyć koszty związane ze szkoleniem spawaczy, którzy szybko zdecydują, że „to nie praca dla nich”.
Według badań statystycznych rynku pracy przeprowadzonych przez Bureau of Labor, schorzenia typu WMSDs (ang. Work-related Musculoskeletal Disorders) stanowią 29% wszystkich urazów w pracy oraz są przyczyną 34% wszystkich spraw o odszkodowanie – każdego roku kosztując pracodawców 20 mld $ przeznaczanych na odszkodowania pracownicze.
Czynniki ryzyka
Wyróżnić można trzy główne czynniki zwiększające ryzyko powstania urazów WMSDs:
- Często powtarzające się czynności, przy których pracownik znajduje się w stałej pozycji przez zbyt dużą ilość czasu lub wykonuje ten sam ruch cały czas, jak na przykład załączanie uchwytu spawalniczego za pomocą przycisku.
- Operacje które wymagają od operatora użycia znacznej siły lub ciśnienia, takie jak ciągnięcie, pchanie lub podnoszenie ciężkich przedmiotów.
- Nieprawidłowe i niewygodne pozycje, jak na przykład wykręcone nadgarstki lub szyja odgięta do tyłu.
Warunki środowiskowe takie jak wysokie temperatury mogą również przyczynić się do powstania schorzeń z grupy WMSDs. Prawdopodobieństwo wystąpienia WMSDs zależy również od czynników osobistych, takich jak stan fizyczny, ogólne zdrowie, płeć, wiek, technika pracy i poziom stresu.
Niektóre z częstych pozycji spawaczy uważane za niewygodne lub bolesne to klęczenie, przysiady, wykręcanie tułowia, pochylanie się, trzymanie rąk z dala od tułowia lub powyżej linii ramion przez dłuższy czas, garbienie się, pochylanie i zbyt długie patrzenie się w górę.
Najlepszymi pozycje to takie, które są najbliżej pozycji naturalnej – pozycji, w której ciało odpoczywa jeśli nie wykonujemy pracy.
Rozwiązania ergonomiczne
Zastosowanie sprawdzonych zasad ergonomii może znacząco poprawić wykonywanie działań przez spawacza, tym samym zmniejszając prawdopodobieństwo wystąpienia ryzyka oraz poprawiając produktywność. Proste ustawienie miejsca pracy lub zastosowanie innych narzędzi może stanowić wielką różnicę dla długofalowych skutków zdrowotnych operatora i jego samopoczucia. Jak również dla wyników fabryki.
Na przykład spawacze wykorzystujący uchwyt spawalniczy załączają go za pomocą palca. Przez to może rozwinąć się u nich tzw. „trigger finger”. Problem ten może zostać z łatwością rozwiązany poprzez użycie uchwytu spawalniczego z włącznikiem zachowującym raz wyznaczony stan.
Spawacze, jeśli jest to możliwe, powinni umieszczać przedmiot, nad którym pracują pomiędzy linią barków a talią, by zapewnić sobie pozycję pracy zbliżoną do neutralnej. Do osiągnięcia tej pozycji pomocne mogą być stołki spawalnicze lub siedziska o regulowanej wysokości, jak również podnoszone stoły i uchwyty obrotowe lub inne przyrządy służące do zamocowania przedmiotu. Wszystkie te rozwiązania mogą ograniczyć ryzyko przybierania niewygodnych pozycji i pozwolić pracownikom na pracę w pozycji bardziej neutralnej i naturalnej.
Uchwyty spawalnicze z obrotową częścią na przewodzie zasilającym mogą zmniejszyć obciążenie kończyn spowodowane powtarzającymi się ruchami. Różne kombinacje ustawienia kąta uchwytu i szyjki oraz jej długości, mogą pomóc utrzymać nadgarstek spawacza w naturalnej pozycji. W niektórych przypadkach pistolet spawalniczy z obrotową szyjką może pomóc spawaczowi w dostępie do spoiny, przy tym mniej obciążając organizm. Manipulatory, lekkie uchwyty spawalnicze, lekkie przewody zasilające o niskiej sztywności i przeciwwagi balansujące ciężar przewodu mogą również okazać się przydatne.
Pamiętaj, że wysokość rąk spawacza powinna znajdować się zwykle na wysokości łokcia lub nieco poniżej.
Metody konstruowania stanowiska pracy opisane powyżej są metodami efektywnymi ponieważ eliminują lub zmniejszają ryzyko występujące w środowisku pracy. Środki administracyjne, takie jak zmiany na stanowiskach i przerwy na rozciąganie, również mogą ograniczyć czas narażenia spawacza na szkodliwe warunki pracy lub chociażby przygotować jego organizm na obciążenia spowodowane pracą.
Sześć składników efektywnego programu poprawy ergonomii pracy
Program poprawiający ergonomię, który jest zarówno efektywny jak i trwały, oferuje systematyczne podejście w celu obniżenia ryzyka w środowisku pracy i zapobiega urazom WMSDs w dłuższym okresie czasu. Zwykle zawiera on:
– Oficjalną ocenę ryzyka określającą i priorytetyzującą rozwiązania ze względu na poziom ryzyka.
-Uporządkowaną analizę zadań, mającą na celu określenie przyczyny ryzyka, co prowadzi do rozwoju konstrukcyjnych środków zapobiegawczych.
– Plan działania rozwinięty przez osoby zarządzające, określający cele i dobierający zasoby przeznaczone na cele poprawy ergonomii w środowisku pracy.
-Drużynę specjalistów od ergonomii, szkoloną do implementacji procesów ergonomicznych i autoryzowaną do realizowania planu działań.
– Oficjalny proces rozwoju, implementacji i walidacji rozwiązań ergonomicznych dla operacji znajdujących się w grupie dużego ryzyka.
– Szkolenia z zakresu ergonomii dla kadry zarządzającej, przełożonych, drużyny specjalistów od ergonomii i innych pracowników.
W momencie gdy ergonomiczne rozwiązanie zostanie zaimplementowane, ważne jest, aby okazać wsparcie pracownikowi, by mieć pewność, że rozwiązanie to jest wdrażane efektywnie. Dla spawacza problemem może być zaakceptowanie nowych reguł na stanowisku pracy, zwłaszcza jeśli praca ta przebiegała wcześniej w inny sposób, czasem nawet latami. Dlatego też ważne jest, aby w przypadku spawaczy używać nowoczesnych uchwytów spawalniczych i stosować się do wytycznych przez okres co najmniej 30 dni. Po tym czasie pracownicy mogą dostarczyć cennych informacji na temat tego, jak nowy sprzęt lub reguły pracy wpływają na wykonywanie ich zadań. Zysk z wprowadzonych rozwiązań ergonomicznych jest możliwy tylko wówczas, gdy są one stosowane poprawnie, a spawacz dostrzega ich rezultaty.
Cel to zapewnienie bezpieczeństwa pracy spawaczowi, co wymaga aktywnego zobowiązania się zarówno pracownika jak i jego szefa. Na zysk z wdrożenia rozwiązań ergonomicznych składa się praca całego zespołu. Wygodne miejsce pracy prowadzi do bardziej produktywnej i efektywnej pracy spawacza oraz poprawia zdrowie pracownika w okresie długofalowym.
Powrót do podstaw: urazy podczas spawania
Większość urazów związanych z miejscem pracy (WMSDs) rozwija się przy powtarzających się mikro urazach ciała.
Przypadki WMSDs to nadwyrężenia i skręcenia, które powodują ból, zmniejszoną produktywność, niepełnosprawność, potrzebę leczenia, stres związany z brakiem dochodów i zmianę jakości życia ludzi nim dotkniętych. Najczęstsze symptomy wśród spawaczy to ból w okolicy barku, utrata ruchowości oraz zmniejszona siła mięśni. Najczęściej urazy występują na plecach, ramionach, nadgarstkach (zapalenie ścięgien) i kolanach.
Liczba przypadków WMSDs bardzo szybko wzrasta wśród starzejącej się siły roboczej, ponieważ dolegliwości te rozwijały się już zanim wzrosła świadomość zagrożeń wynikających ze źle zorganizowanej pracy samych spawaczy. W związku z tym w nadchodzącej dekadzie może nastąpić wzrost strat związanych z pozwami pracowniczymi, jako że dotknięci urazami pracownicy będą potrzebować leczenia.
Autorzy: Andy Monk to menadżer produktu w firmie Bernard and Jack Kester oraz starszy zastępca dyrektora w Marsh Risk Consulting.
