Klasyfikacja IP przyrządów

Bardzo często w katalogach urządzeń możemy natknąć się na zapisaną drobną czcionką informację dotyczącą wartości IP. Czy są to jakieś wzorce, czy też istotne informacje? W rzeczywistości wartość ta pozwala określić, do jakich warunków otoczenia i pomiaru przystosowany jest dany przyrząd.

Skrót IP oznacza zabezpieczenie przed infiltracj (ang. Ingress Protection), czyli stopień odporności przyrządu na infiltracje do jego wnętrza ciał obcych. Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna (IEC – ang. International Electrotechnical Commission) w Normie 529 ustaliła system klas zabezpieczeń IP, który zapewnia trwałość przyrządu. Jest on jednocześnie użyteczny przy podejmowaniu decyzji dotyczącej zakupu, dostarczając informacje pozwalające upewnić się, że przyrząd przeznaczony jest do pracy w warunkach, w jakich ma być stosowany. Oznaczenie klasy IP powinno znajdować się dokumentacji dotyczącej wszystkich produktów. Brak takiej informacji poddaje w wątpliwość jakość danego urządzenia.

 Oznaczenie klasyfikacji IP

Oznaczenie klasy IP składa się z dwóch cyfr, z których każda charakteryzuje inne właściwości. Wskazują one na to, jak przyrząd jest zabezpieczony przed infiltracją ciał obcych – zarówno wilgoci, jak i kurzu. Obowiązuje zasada: im większa cyfra, tym lepszy stopień zabezpieczeń. Co oznacza typowa klasyfikacja IP 54 przyrządu (fot.1), i jakie są możliwości jego zastosowania. Poprawne brzmienie oznaczenia IP 54 jest IP pięć-cztery, a nie IP pięćdziesiąt cztery. Każda z cyfr odnosi się bowiem do zabezpieczeń przeciwko dwóm odrębnych czynnikom.

 Fot. 1. Miernik izolacji w klasie IP54. Klasa ta oznacza, że miernik jest zabezpieczony przed infiltracją do jego wnętrza drutu o średnicy 1 mm, pyłu i rozprysku wody z dowolnego kierunku.

Pierwsza cyfra oznaczenia IP dot. wnikania cząsteczek i oznacza stopień, w jakim ciała stałe przedostają się do obudowy (zob. „Zabezpieczenie przed dostępem do niebezpiecznych części” oraz „Zabezpieczenie przed infiltracją obcych ciał stałych”). Poziom 5 oznacza zabezpieczenie przed kurzem, a także przed dostępem do wnętrza za pomocą drutu lub infiltracją innych obiektów, o wymiarach poniżej 1 mm. Istnieje tylko jedna wyższa kategoria, a mianowicie pyłoszczelność.

Druga cyfra oznaczenia IP dotyczy wilgoci (zob. „Zabezpieczenia przed infiltracją substancji ciekłych”). Klasa 4 oznacza zabezpieczenie przed ochlapywaniem wodą z dowolnego kierunku (ochrona przeciwbryzgowa). Wyższe klasy, czyli od 5 do 8, wskazują na poziom ochrony strugoszczelnej i zanurzenia. Jednak niewielu elektryków bądź techników potrzebuje pracować w zanurzeniu.

Autor: Jeff Jowett, inżynier wdrożeniowy w firmie Megger