Kompresory powietrza są niezbędne dla wielu czynności produkcyjnych. Specjaliści ds. montażu oraz utrzymania ruchu muszą polegać na tym sprzęcie każdego dnia. Jeśli kompresor ulegnie awarii, spada wydajność całego zakładu.
Biorąc pod uwagę, jak ważne jest sprężone powietrze, utrzymywanie kompresora w dobrym stanie technicznym powinno być priorytetowe. Urządzenia są tak projektowane, aby zapewniać lata bezproblemowego użytkowania, jednak należy poświęcić im dodatkową uwagę w celu utrzymania właściwych parametrów pracy.
Codzienna konserwacja
Ze względu na popularność skupimy się na kompresorach tłokowych. Większość codziennych działań służb utrzymania ruchu jest zazwyczaj podstawowa: utrzymywanie urządzenia w czystości, inspekcje okablowania elektrycznego, sprawdzanie poziomu oleju, szukanie przecieków powietrza i zaciskanie poluzowanych elementów. Jednakże istnieje jeszcze kilka dodatkowych czynników, które często są pomijane.
Upewnij się, że zamontowany filtr powietrza jest odpowiedni. Na rynku jest dostępnych wiele typów filtrów i użycie niewłaściwego lub błędne zastosowanie jednego do całej aplikacji może spowodować problemy. Np. standardowy filtr zatrzyma drobiny kurzu, podczas gdy inny usunie wodę i olej znajdujący się w powietrzu. Dla niektórych zastosowań, takich jak malowanie natryskowe czy osuszanie powietrza, kompresor powinien być zaopatrzony w filtr osuszający. Z drugiej strony niektóre narzędzia funkcjonują lepiej przy obecności niewielkiej ilości wilgoci. Kiedy używamy dla przykładu pistoletu do gwoździ, operator może zechcieć dodać olej do urządzenia w celach smarowniczych.
Następnie bardzo ważne jest, aby zbiorniki powietrza były opróżniane pod koniec każdego dnia lub częściej. Rozłącz przewody zasilające i powoli otwórz zawór w celu opróżnienia powietrza znajdującego się w zbiorniku. Kiedy ciśnienie spadnie do 10 psi, zawory mogą być w pełni otwarte. Pamiętaj, że skropliny mogą zawierać olej i powinny być odpowiednio zutylizowane.
Kompresory pracujące w obszarach o wysokiej wilgotności muszą być opróżniane częściej niż te, które pracują w bardziej suchym środowisku. Wilgotne powietrze może mieć wpływ na żywotność kompresora. Może ona spowodować powstanie wilgoci w pompie, która przemieni się w szlam powstający w środku smarnym. Efektem końcowym może być przedwczesne zużycie części mechanicznych.
Problem z wilgocią objawia się tym, że środek smarny ma mleczne zabarwienie oraz że na zewnątrz pompy po jej schłodzeniu formuje się skroplina. Skutki wilgoci mogą być zmniejszone przez częste oczyszczanie zbiornika powietrza. Zmniejszona wentylacja lub praca kompresora z dłuższymi przerwami może pomóc w zapobieganiu tworzenia się wilgoci w pompie.
Regularna konserwacja
Wiele zadań utrzymania ruchu powinno być wykonywanych codziennie, część równie ważnych działań może być wykonywana rzadziej. Dla przykładu filtr powietrza powinien być czyszczony raz w tygodniu i wymieniony, jeżeli jest zniszczony lub wyjątkowo brudny.
Pompa oleju również powinna być wymieniana raz na rok lub wtedy, kiedy będzie zanieczyszczona. Aby sprawdzić zanieczyszczenie pompy, włóż na chwilę czysty wkrętak do skrzyni korbowej. Następnie przebadaj tak uzyskaną próbkę z wkrętaka na obecność brudu i innych zewnętrznych obiektów. Wymień olej na wyspecyfikowany przez producenta, a nie na jakikolwiek inny. Olej ze zbyt dużą lepkością może uniemożliwić rozwinięcie odpowiedniej prędkości przez kompresor lub w ogóle może go zatrzymać. Olej ze zbyt niską lepkością może spowodować nadmierne rozgrzewanie i w efekcie przedwczesne zużycie pompy.
Co najmniej raz na miesiąc poświęć czas na sprawdzenie nadmiarowego zaworu bezpieczeństwa. Przy spuszczonych zbiornikach i odłączonym zasilaniu pociągnij i zwolnij zawór kilka razy. Ruchomy trzpień zaworu powinien poruszać się do środka i na zewnątrz. Jeżeli po kilku pociągnięciach trzpień się nie porusza – przy sprawnie działającym zaworze zebrany brud pod wpływem ruchu powinien zostać usunięty – zawór będzie przeciekać i nie będzie działał poprawnie. Uszkodzony zawór bezpieczeństwa może wydawać charakterystyczne dźwięki oraz może uchodzić przez niego ciśnienie. Wymień go na nowy – mający odpowiedni certyfikat.
Raz na miesiąc sprawdzaj naciąg paska klinowego silnika. Aby to sprawdzić, użyj miernika naciągu paska zamontowanego pomiędzy silnikiem a kołem pasowym w celu dokonania pomiarów i porównaj z zaleceniami producenta.
Wewnętrzne elementy konstrukcyjne, takie jak tłok lub trzpień, rzadko wymagają konserwacji. W razie potrzeby do czyszczenia większości części wystarczy zwykle mydlana woda i szczotka druciana. Unikaj używania szczotki drucianej do mycia elementów z mosiądzu i teflonu. Elementy miejscowo nadpalone przez olej oraz narośnięte warstwą węglową mogą wymagać użycia specjalnego rozpuszczalnika.
Dobrym pomysłem jest okazjonalna kontrola regulacji zaworu pilotowego odcinającego ciśnienie. Rozpocznij od czyszczenia wszystkich zanieczyszczeń znajdujących się wokół mocowania zaworu, a następnie wyreguluj zawór według specyfikacji producenta. Zazwyczaj czynność ta polega na obracaniu kluczem/wkrętakiem regulatora znajdującego się najbardziej na zewnątrz, zgodnie z ruchem wskazówek zegara, aby zmniejszyć minimalny zakres ciśnienia odcinającego, w przeciwną stronę zwiększamy ten zakres.
Uważaj, aby nigdy nie wyregulować zaworu odcinającego ciśnienie do poziomu wyższego niż maksymalna wartość podana w specyfikacji. Spowoduje to powstanie zbyt dużego natężenia prądu generowanego przez silnik, co z kolei może go zniszczyć wraz z instalacją elektryczną.
Trochę czasu poświęconego na serwis może mieć ogromny wpływ nie tylko na produktywność samego kompresora, ale także na wydajność zakładu. Mając to na uwadze, najlepiej nie zostawiać harmonogramu konserwacji kompresora samemu sobie.
Dan Leiss jest prezesem firmy Jenny Products
Artykuł pod redakcją mgr. inż. Kamila Żarów
Autor: Dan Leiss