Praktycznie wszystkie dostępne kalkulatory służące do doboru łożysk tocznych operują wielkościami mechanicznymi, niezawodnościowymi oraz eksploatacyjnymi, jednak nie uwzględniają czynników ekonomicznych. Okazuje się jednak, że nierzadko można zastosować łożysko tańsze w miejsce droższego, które oferuje zbyt duży margines pożądanych cech eksploatacyjnych. Wychodząc z takiego założenia firma ABEG opracowała kalkulator doboru łożysk tocznych, w którym koszt łożyska stanowi jeden z elementów jego doboru.
Podstawowe parametry techniczne określające łożyska
Podstawowym pojęciem będącym pochodną wielu parametrów łożyska jest jego trwałość eksploatacyjna, która powinna być decydującym kryterium doboru łożyska, gwarantującym niezawodną pracę węzła w określonym przez konstruktora czasie. Trwałością L10 określamy czas pracy łożyska (wyrażony w mln obrotów lub godzinach przy danej prędkości obrotowej) do chwili wystąpienia pierwszych oznak zmęczenia materiału. Zjawisko zmęczenia powierzchniowego przebiega nieregularnie, stąd też przyjęto za trwałość umowną określać taką liczbę obrotów, jakie bez objawów zmęczenia osiągnie 90% badanych łożysk w określonych warunkach. Oznacza to, że pozostałe 10% łożysk może wykazać mniejszą trwałość, co mieści się w dopuszczalnych przez normy granicach. Zgodnie ze wzorem L=(C/P)p trwałość jest zależnością C – nośności dynamicznej, która jest podana w katalogach łożyskowych dla każdego ich typu, P – dynamicznego równoważnego obciążenia i współczynnika potęgowego „p”, który dla łożysk kulkowych wynosi p=3, a dla wałeczkowych p=10/3.
Wartość P liczona według wzoru P=XFr+YFa jest zależna od siły promieniowej i osiowej oraz współczynników obciążenia X i Y dla sił Fr i Fa podanych w normach ISO 281.
Autor: Krystian Ternka, ABEG Area Sales Manager
