W dobie dynamicznego rozwoju gospodarki coraz bardziej deficytowym dobrem staje się energia elektryczna. Zwiększone zapotrzebowanie już wkrótce może nie znaleźć pokrycia w dostawach. Dopóki nie zostanie uruchomiona elektrownia atomowa (w Ignalinie czy gdzieś w Polsce), odbiorcy muszą liczyć się z coraz większą groźbą ograniczeń w dostawach prądu. Przy zachowaniu zużycia energii na stałym poziomie możliwy jest jednak wzrost gospodarki, czego dowodzą doświadczenia amerykańskie z lat 70. i 80. XX w.
Ograniczenie zużycia energii nie nastąpi jednak z dnia na dzień. Wiąże się często z kosztownymi inwestycjami, zmianami organizacyjnymi, a czasem nawet ze zmianami kultury przedsiębiorstwa. Ale warto podjąć ten wysiłek, gdyż opłaci się wszystkim – zarówno producentom, którzy będą bardziej konkurencyjni, konsumentom, którzy otrzymają tańszy towar. Skorzysta na tym również środowisko naturalne, mniej narażone na zatrucie produktami przemysłu energetycznego oraz spalinami pochodzącymi ze zużycia paliw płynnych.
Ograniczać zużycie energii, zwłaszcza elektrycznej, można na wiele sposobów. Każde działanie w tym kierunku liczone na pojedynczym stanowisku pracy w watogodzinach, na poziomie gospodarki może dać oszczędności w megawatogodzinach. Warto więc zacząć nawet od działań drobnych, na pozór bez bezpośredniego związku ze zużyciem energii. Wśród nich można wymienić choćby… mycie okien w hali produkcyjnej, dbanie o prawidłowe smarowanie części maszyn, stosowanie energooszczędnych technologii w zakresie oświetlenia i napędów. Na zużycie energii może mieć także wpływ organizacja pracy, dzięki której można np. ograniczyć liczbę punktów świetlnych lub stosować czasowe wyłączenia urządzeń.
Tym zagadnieniom poświęconych jest kilka artykułów w bieżącym numerze. W temacie numeru (str. 8) poruszamy zagadnienia wydajności energetycznej, w tym efektywności stosowanych napędów (silników elektrycznych) oraz oświetlenia. Nie bez znaczenia jest także odpowiednie zarządzanie energią. Osobny artykuł (str. 42) poświęcony jest energooszczędnym napędom elektrycznym. Okazuje się, że ilościowy udział silników wysoko sprawnych w rynku silników indukcyjnych w Polsce wynosi obecnie ok. 0,5%. Dla porównania udział tych silników w rynku UE wynosi około 10%, zaś w USA 54%. Mamy więc dużo do zrobienia. W kolejnym tekście (str. 44) prezentujemy najnowsze trendy w oświetleniu przemysłowym.
Z energią elektryczną związany jest artykuł (str. 70) omawiający problemy przeciwdziałania wypadkom w kontekście instrukcji odcinania dopływu energii oraz ciekawostki związane z zastosowaniem nowoczesnych rozwiązań i technologii w… latarkach (str. 6). Na str. 34 można przeczytać, w jaki sposób odłączać prąd, aby zmniejszyć skutki zwarć łukowych i ograniczyć uszkodzenia wyłączników.
Z artykułu „Kieruj z głową” (str. 4) można się dowiedzieć, czym różni się lider od kierownika. Autor artykułu „Kultura innowacji” (str. 66) pokazuje, jak duży wpływ na działalność przedsiębiorstwa mogą mieć innowacje oraz sprzyjające im odpowiednie zarządzanie. Co ważne – dzięki innowacjom można osiągnąć redukcję kosztów, o czym przekonuje autor tekstu zamieszczonego na str. 62.
Ponadto w numerze znajdują się informacje związane ze sterowaniem ruchu w zakładzie przemysłowym (str. 18) oraz systemami CMMS, zwłaszcza dla przedsiębiorstw wielozakładowych (str. 48). W „Abc outsourcingu” przedstawiamy pierwszą część informacji związanych z kompetencjami firmy i o roli utrzymania ruchu wśród jej procesów biznesowych.
Redakcja
Inżynieria i Utrzymanie Ruchu
Zakładów Przemysłowych