Plan właściwego utrzymania pompy

Wybranie odpowiedniej drogi od projektu poprzez instalacje aż do obsługi ma kluczowe znaczenie w zapewnieniu prawidłowej pracy pompy.

Dbać o pompę to tak, jak dbać o swój własny samochód. W momencie kiedy wybierzesz swój wymarzony model, który spełnia twoje indywidualne potrzeby, jesteś gotowy, aby zacząć nim jeździć. Po dojechaniu do domu możesz zacząć pielęgnację od wosku zabezpieczającego lakier. Po upływie pewnego czasu zaczniesz serwisować swój pojazd właściwą wymianą oleju, odpowiednimi nastawieniami, wyważaniem kół bądź zwykłą wymianą opon.

Konstrukcja modułowych uszczelnień zapewnia szybką wymianę uszczelki, zaoszczędzenie czasu oraz optymalizację działań konserwacyjnych

Jeśli będziesz o niego dbał, jest bardzo prawdopodobne, że w zamian zaoferuje ci wysokie osiągi oraz niezawodność przez długie lata – co jest dokładnie tym, czego oczekujesz od swojego systemu pomp: braku awarii, równej i stabilnej pracy oraz uzyskania jak największego przebiegu.

Kiedy zaczyna się konserwacja pompy?

Początkowym momentem jest faza projektowania. Pewne postanowienia powinny być podjęte na wstępie projektu, tak aby zapewnić wystarczającą dostępność do obsługi i serwisu pompy bez napotykania większych trudności. Ważnym elementem jest rozmieszczenie pomp w taki sposób, aby umożliwić ich szybką wymianę. Zaplanowanie odpowiednich działań przygotowawczych ma na celu umiejscowienie zaworów odcinających w takich miejscach, aby w przypadku konieczności serwisowania pompy nie było problemów z dostępem do nich.

Jeśli pompa nie jest właściwie dobrana do istniejącej instalacji zwykła jej konserwacja nie przyniesie oczekiwanych efektów i może zaistnieć potrzeba stosowania większej ilości działań niż normalnie w celu zapewnienia jej bezawaryjnej pracy. Materiał konstrukcyjny  pompy (kompatybilny z tłoczonymi mediami) oraz odpowiednio dobrana pompa dla poszczególnych instalacji  to warunki jej bezproblemowej eksploatacji.

Pompa o wydajności mniejszej niż wymaga tego instalacja nie zapewni odpowiedniego ciśnienia i przepływu. Z drugiej zaś strony przewymiarowana pompa może generować znacznie zwiększone koszty energii, a w ekstremalnej sytuacji może dojść do uszkodzenia zarówno samej jednostki, jak i całego systemu.

Właściwa instalacja może zapobiec wielu problemom, które mogą zaistnieć podczas eksploatacji. Czy pompa jest zainstalowana zgodnie z instrukcjami producenta? Nie jest to czas, aby iść na skróty. W celu zapobiegania przyszłym przestojom, awariom oraz  zapewnienia stabilnej pracy pompy konieczne jest ścisłe przestrzeganie instrukcji obsługi.

Właściwy rozruch pompy

Kiedy pompa o optymalnych dla danej instalacji parametrach zostanie już dobrana i zamontowana dokładnie wg instrukcji producenta, właściwy jej rozruch jest kluczowy dla ominięcia ewentualnych  problemów w przyszłości oraz występowania nieplanowanych zdarzeń eksploatacyjnych.

Instrukcja instalacji i obsługi dla właściwej eksploatacji pompy powinna być przestrzegana w każdym szczególe, co zapewni jej optymalną pracę. Poza tym ważne jest, aby ściśle przestrzegać wykazu czynności kontrolnych stosowanych w procedurze rozruchu wielu pomp, w którym zawarte są m.in. takie zalecenia:

  • przestrzegaj instrukcji instalacyjnych i obsługowych dla właściwego rozruchu pompy,
  • upewnij się, że wszystkie linie zasilające pompę zostały przepłukane i wyczyszczone przed montażem pompy,
  • sprawdź,  czy wszystkie urządzenia filtrujące/odcedzające są czyste i pozbawione innych pozostałości,
  • odwentyluj pozostałe powietrze z pompy i rur,
  • upewnij się, że wszystkie zawory są otwarte w odpowiednim zakresie,
  • sprawdź, czy silnik jest zabezpieczony we właściwy sposób,
  • sprawdź działanie silnika,
  • sprawdź, czy nie ma przecieków i upewnij się, że wszystkie łączenia są odpowiednio zaciśnięte,
  • wykonaj próbny rozruch i nasłuchuj dźwięków odbiegających od normy oraz sprawdzaj, czy nie występują przecieki,
  • sprawdzaj poziom napięcia linii zasilającej silnik elektryczny pompy (pod obciążeniem, możliwie blisko silnika).

Konserwacja zapobiegawcza

Rutynowe przeglądy pozwolą oddalić chwilę ewentualnej awarii pompy i przedłużyć czas jej żywotności. Planowane przeglądy w regularnych odstępach czasu, najlepiej dopasowane do warunków i czasu eksploatacyjnego, mogą zapewnić optymalne parametry pracy pompy, co pozwoli uniknąć nieplanowanych przestojów, a w efekcie przełoży się na większą jej żywotność. Przeglądy powinny być planowane z wyprzedzeniem, dlatego właśnie wszystkie potrzebne środki, zawierające narzędzia, części zamienne oraz/lub zestawy serwisowe powinny być wcześniej przygotowane oraz łatwo dostępne. Dobrą praktyką jest także sprawdzenie i weryfikacja narzędzi oraz części zamiennych, które mają działać poprawnie jeszcze przed wystąpieniem jakiegoś nieplanowanego zdarzenia. Nadrzędnym celem  planowanych przeglądów konserwacyjnych jest wykonywanie ich w sposób skrupulatny, dokładny i wydajny – z uwzględnieniem  minimalizacji czasu przestoju.  

W razie wystąpienia awarii bardzo ważne jest ich dokumentowanie i archiwizacja. Śledzenie historii zdarzenia zapewnia przydatne, związane z osiągami informacje, które mogą być wskazówką dla działań diagnostycznych i również pomóc w rozwiązaniu przyczyny problemu oraz „podkręceniu” pompy w celu uzyskania maksymalnej wydajności. Taka dokumentacja może stanowić również bardzo dobry materiał  dla planowania przyszłych rutynowych przeglądów konserwacyjnych.

W efekcie wyszczególnione procedury, które uwidaczniają powiązane ze sobą zadania specyficzne dla pompy, powinny być znane przed wystąpieniem jakiegokolwiek zdarzenia.

Końcowa pielęgnacja pompy

Regularna konserwacja pompy jest bardzo prosta i pozwala zapewnić minimalny czas ewentualnego  postoju. Działania te mogą również przynosić zyski dla innych komponentów systemowych. W większości zakładów stosowana jest  prosta procedura związana z końcową konserwacją pompy:

  • upewnij się że pompa osiąga wymagane wydajności i czy pracuje w sposób równy i cichy,
  • nasłuchuj dźwięków odbiegających od normy oraz obserwuj drgania nieodpowiadające normalnej eksploatacji,
  • sprawdzaj przecieki, szczególnie przy uszczelnieniach wału,
  • sprawdzaj przepływ i ciśnienie,
  • usuń oraz wyczyść wszystkie systemowe filtry lub sitka,
  • smaruj zgodnie ze specyfikacją producenta, używając do tego odpowiedniego smaru,
  • sprawdzaj połączenia śrubowe, nitowe oraz inne łączniki,
  • otwórz przewód wentylacyjny, aby uwolnić uwięzione powietrze.

Konserwacja silnika elektrycznego

Uzyskanie najlepszej możliwej wydajności twojej pompy jest uzasadnione finansowo i dlatego rutynowa konserwacja silnika elektrycznego jest kluczową sprawą na zakończenie  czynności konserwacyjnych. Poniższy wykaz czynności kontrolnych prowadzi do podstawowych działań związanych z jego konserwacją:

  • usuń kurz i brud z silnika,
  • dokonaj pomiarów rezystancji uzwojeń, napięcia zasilania, natężenia prądu oraz asymetrii faz,
  • wymień smar w łożyskach zgodnie z zaleceniami producenta; używaj tylko sugerowanych smarów; nie zakładaj zbyt dużo smaru oraz nie mieszaj smarów różnego typu,
  • sprawdź, czy nie występuje korozja lub kondensacja,
  • sprawdź, czy w czasie pracy nie występuje nadmierne wydzielanie się ciepła/hałasu/wibracji.

Jeśli zaobserwujesz nadmierne nagrzewanie się silnika, sprawdź natężenie prądu w poszczególnych uzwojeniach silnika oraz napięcie linii zasilającej. Wysoka temperatura może również pochodzić od braku odpowiedniego chłodzenia. Upewnij się, czy warunki otoczenia wokół pompy są takie, jakich wymaga specyfikacja producenta oraz czy łopatki wentylatora chłodzącego nie są uszkodzone.  

Przegląd stanu instalacji elektrycznej oraz elektronicznych urządzeń zabezpieczających

Zbadaj połączenia kablowe i szukaj miejsc, w których widać znaki przegrzania lub powstania łuku. Upewnij się, że śruby zaciskowe są  prawidłowo dokręcone. Zbadaj elektryczne skrzynki zaciskowe oraz obudowy, ze szczególnym uwzględnieniem stanu przewodów znajdujących się w obszarach o zwiększonym poziomie wilgoci.

Sprawdź pompę pod względem działania alarmów oraz ostrzeżeń. Upewnij się, że pompa pracuje w warunkach określonych przez specyfikacje producenta, ponieważ elektronika może być bardzo czuła jednocześnie na ciepło oraz wilgoć.

Wyciągnij wnioski z konserwacji zapobiegawczej

Udane działania zapobiegawcze dla prawidłowego utrzymania pompy to działania dobrze skoordynowane, planowane z należytą uwagą i starannością. Przeprowadzenie dyskusji jeszcze przed podjęciem pierwszych prac pozwoli jasno i szczegółowo określić zakres czynności kontrolnych. Czynności te wraz z raportem z uzyskanych wyników pomogą w optymalizacji działań prewencyjnych.

Jeśli chcesz uniknąć awarii pompy i cieszyć się z jej stabilnej pracy i dużego bezproblemowego przebiegu, zaplanuj i wykonaj zalecane działania konserwacyjne. Tak jak dla samochodu, działania zapobiegawcze przyniosą korzystny efekt i pozwolą ci na długą i intensywną jazdę pasem szybkiego ruchu.

Karl Eiler jest kierownikiem działu serwisu w Korporacji Grundfos Pump

artykuł pod redakcją Kamila Żarów

Autor: Karl Eiler